Από τον Ανδρέα Ζουρδό, Διαιτολόγο διατροφολόγο
Oι διάσημες δίαιτες, και η διατροφή γενικότερα, είναι το θέμα της εκπομπής “Όλα για την Υγεία μου” (της οποίας την περίληψη μπορείτε να δείτε εδώ). Στην εκπομπή γίνονται αναφορές στην πρωτεΐνη, στο λίπος και στους υδατάνθρακες, για διαφορετική αιτία κάθε φορά, και δυστυχώς, γίνονται λάθη και στα τρία πεδία, τα οποία είναι άξια σχολιασμού. Στις παρακάτω γραμμές θα εξετάσω πού ακριβώς τα λεγόμενα δεν συμβαδίζουν με τα δεδομένα. Πρώτα όμως να σταθώ στις τεκμηριωμένες θέσεις των συμμετεχόντων.
Τεκμηριωμένες απόψεις
Πρέπει να αναφερθώ σε μερικές απόψεις που διατυπώθηκαν, με τις οποίες συμφωνώ και έχω αναφερθεί στο παρελθόν. Αυτές διατυπώθηκαν κυρίως από τον Δρ Αναστάσιο Παπαλαζάρου. Πιο συγκεκριμένα:
- Τα μαύρο ψωμί μπορεί να είναι χειρότερη επιλογή από το λευκό.
- Οι τηγανιτές πατάτες δεν πρέπει να είναι απαγορευμένες
- Η διατροφική συμπεριφορά και η νοοτροπία παίζουν σπουδαίο ρόλο
- Οι δίαιτες με την ομάδα αίματος, όπως και οι “χημικές” είναι αντιεπιστημονικές
- Υπάρχει πρόβλημα στην μακροχρόνια συνέπεια για πολλούς ανθρώπους
- H απώλεια βάρους πρέπει να κρίνεται σε συνάρτηση με το αρχικό βάρος
Πρωτεϊνικές διατροφές: Ο Darth Vader των διατροφών
Ο Δρ Παπαλαζάρου προειδοποιεί τρεις φορές κατά των πρωτεϊνικών διατροφών, και κατά του κορεσμένου λίπους το οποίο, όπως λέει, σχετίζεται με καρδιαγγειακά νοσήματα, και επειδή (πάντα κατά τον Παπαλαζάρου) οι πρωτεϊνικές διατροφές έχουν κορεσμένο λίπος, τότε κάνουν κακό στην υγεία. Το πρώτο σημείο που θέλω να σταθώ είναι πως κρατά ως προαπαιτούμενο πως οι δίαιτες υψηλές σε πρωτεΐνη είναι απαραίτητα υψηλές σε κορεσμένο λίπος. Αυτό από μόνο του είναι πολύ αμφισβητήσιμο και εδώ έχουμε το πρώτο λογικό άλμα. Για του λόγου το αληθές, η έγκριτη επιστημονική εφημερίδα Archives of Internal Medicine δημοσίευσε το 2009 μία μελέτη όπου μία διατροφή υψηλή σε πρωτεΐνη, και παράλληλα χαμηλή σε κορεσμένο λίπος, βελτιώνει τους καρδιαγγγειακούς δείκτες. Οπότε, σε αντίθεση με τα λεγόμενα του Παπαλαζάρου, η πρωτεϊνική διατροφή μπορεί να είναι χαμηλή σε κορεσμένα λιπαρά, και μπορεί ταυτόχρονα όχι μόνο να μην κάνει κακό, αλλά να είναι ευεργετική για την καρδιαγγειακή υγεία.
Όμως οι πρωτεϊνικές διατροφές κάνουν κακό σε κάθε άλλη περίπτωση, σωστά; Αξίζει να αναφερθεί μία μελέτη που δημοσιεύτηκε στην επίσης έγκυρη Αmerican Journal of Clinical Nutrition. Στην μελέτη συμμετείχαν 100 γυναίκες, συγκρίθηκαν δύο υποθερμιδικές διατροφές – η μία υψηλή σε πρωτεΐνη και η άλλη υψηλή σε υδατάθρακες. Και οι δύο διατροφές βελτίωσαν τους δείκτες καρδιαγγειακές υγείας, ενώ η πρωτεϊνική διατροφή μείωσε και την συγκέντρωση τριακυγλυκερόλων. Παράλληλα, η πρωτεϊνική διατροφή αύξησε την συγκέντρωση της Β12 βιταμίνης, ενώ η διατροφή που ήταν υψηλή σε υδατάνθρακα την μείωσε. Μία άλλη μελέτη, με 215 υπέρβαρους ή παχύσαρκους συμμετέχοντες και από τα δύο φύλα, διάρκειας 12 εβδομάδων έδειξε πως οι πρωτεϊνικές διατροφές μειώνουν την ολική χοληστερόλη και βελτιώνουν τους δείκτες καρδιαγγειακής υγείας ενώ μειώνουν και το κοιλιακό λίπος.Oι πρωτεϊνικές διατροφές έχουν επίδραση στην καρδιαγγειακή υγεία, καμία αμφιβολία γι’ αυτό, αλλά αυτή είναι θετική. Οι έρευνες που αποδεικνύουν τα παραπάνω είναι πολλές και εδώ απλά βλέπετε ένα δείγμα.
Οτιδήποτε μπορεί να υποστηριχτεί χωρίς αποδείξεις…
Ο Παπαλαζάρου επίσης προειδοποιεί κατά των πρωτεϊνικών διατροφών επειδή “υπάρχει κίνδυνος υπέρτασης”. Εδώ έχουμε το δεύτερο μεγάλο άλμα. Τώρα δεν ξέρω αν ο αναγνώστης αυτού του άρθρου γνωρίζει κάποιον που απέκτησε υπέρταση από πρωτεϊνική διατροφή, εγώ τουλάχιστον δεν γνωρίζω, και το πιο σημαντικό απ’ όλα, δεν υπάρχει καμία τέτοια απόδειξη στην βιβλιογραφία. Οι πρωτεϊνικές διατροφές όχι μόνο δεν προκαλούν υπέρταση αλλά μπορούν να μειώσουν την αρτηριακή πίεση, όπως έγινε και στην έρευνα που παραθέτω παρακάτω.
Επίσης, ο Δρ Παπαλαζάρου αναφέρεται στην δίαιτα Άτκινς, λέγοντας πως η δίαιτα αυτή φέρνει την “ίδια ακριβώς” απώλεια βάρους με τις υπόλοιπες. Αυτό δεν είναι πάντα αληθές όπως φαίνεται και από την βιβλιογραφία και μπορείτε να διαπιστώσετε και στο γράφημα μίας πρόσφατης μελέτης που εξέτασε αυτό το ερώτημα. Αυτό που όμως είναι αληθές και παραλείπεται να αναφερθεί, είναι πως οι δίαιτες που είναι υψηλές σε πρωτεΐνη οδηγούν στην κατακράτηση, ή ακόμα και στην αύξηση του μυικού ιστού, ειδικά αν συνδυάζονται με γυμναστική. Με άλλα λόγια, στις πρωτεϊνικές διατροφές χάνουμε περισσότερο λίπος. Ξεχνά επίσης να αναφέρει, ή δεν θεωρεί σημαντικό, πως η πρωτεΐνη προκαλεί τον μεγαλύτερο κορεσμό και την μεγαλύτερη σιτιογενή θερμογένεση. Τουλάχιστον σε εμένα, τα παραπάνω φαίνονται σημαντικά και θα τα λάμβανα υπ΄όψιν εξετάζοντας οποιαδήποτε διατροφή. Επίσης, στην επίθεση του στις πρωτεϊνικές διατροφές, ο Παπαλαζάρου υποστηρίζει πως είναι βλαβερές για τις αρθρώσεις. Ξανά, δεν υπάρχουν αποδείξεις για κάτι τέτοιο. O Παπαλαζάρου παραλείπει να αναφέρει αν και είναι γνωστό, πως η πρωτεΐνη είναι απαραίτητο μακροσυστατικό για την υγεία (σε αντίθεση με τους υδατάνθρακες) ενώ είτε ξεχνά, είτε δεν θεωρεί άξιο αναφοράς το γεγονός πως η πρωτεΐνη είναι απαραίτητη για την υγεία των οστών. Υπέρταση, καρδιαγγειακή νόσος, βλάβες στις αρθρώσεις, όλα από τις πρωτεϊνικές διατροφές. Αν όσα ισχυρίζεται ο Παπαλαζάρου είχαν έστω και μία πιθανότητα να βγουν αληθινά, είναι να απορεί κανείς πώς, ενώ οι πρωτεϊνικές διατροφές είναι τόσο βλαβερές, εξακολουθούν να παίρνουν έγκριση αυτές οι απόλυτα επικίνδυνες μελέτες από τα πανεπιστήμια. Πέρα από την κινδυνολογία, όλα τα στοιχεία δείχνουν πως οι πρωτεϊνικές διατροφές μπορούν να είναι ιδιαίτερα ωφέλιμες, είτε από πλευράς καρδιαγγειακής υγείας, είτε από πλευράς σωματικής σύστασης και απώλειας λίπους, είτε από πλευράς αύξησης η συντήρησης της μυικής μάζας. Ωραία, ως εδώ καλά. Τι γίνεται όμως όταν η πρόσληψη του κορεσμένου λίπους αυξάνεται ενώ εξακολουθούμε να έχουμε σχετικά υψηλή πρόσληψη πρωτεΐνης;
Κορεσμένο λίπος: Κάνει κακό ακόμα και όταν το σκέφτεσαι
Εδώ έχουμε το τρίτο άλμα. Αν και προηγουμένως είδαμε ότι οι πρωτεϊνικές διατροφές είναι ευεργετικές για την καρδιαγγειακή υγεία, ας σταθούμε λίγο στο κορεσμένο λίπος. Επηρεάζει αρνητικά την καρδιαγγειακή υγεία το κορεσμένο λίπος; ‘Oπως φαίνεται και από τις αποδείξεις, αυτό εξαρτάται από το υπόλοιπο της διατροφής. Σε μία διατροφή με περίσσεια θερμίδων, χωρίς σωματική άσκηση, πολλά πράγματα μπορούν να πάνε στραβά και το κορεσμένο λίπος σίγουρα δεν βοηθά. Αυτό φαίνεται από τόνους βιβλιογραφίας και δεν έχω καμία πρόθεση να τα βάλω με επιστημονικά δεδομένα. Ναι, όταν δεν ασκείσαι, τρως υπερβολικές θερμίδες, το κορεσμένο λίπος θα είναι βλαβερό, όχι από μόνο του, αλλά στο πλαίσιο της διατροφής. Όμως, απ’ ότι φαίνεται από την βιβλιογραφία, όταν αυτό το πλαίσιο αλλάζει, οι θερμίδες είναι μειωμένες, υπάρχει περιορισμός των σακχάρων, τότε τα κορεσμένα λιπαρά είναι ουδέτερα στην υγεία. Σε επίρρωση των παραπάνω, μία πρόσφατη εκτενής βιβλιογραφική ανασκόπηση έδειξε πως το κορεσμένο λίπος δεν συσχετίζεται με την καρδιαγγειακή νόσο. Εδώ πρέπει να αναφερθεί πως ο χαρακτηρισμός “ουδέτερη επίδραση” σπάνια αναφέρεται σε διατροφικά θέματα σε τέτοιες συζητήσεις. Φαίνεται πως στο μυαλό των ανθρώπων πρέπει οπωσδήποτε είτε κάτι να κάνει καλό είτε κακό. Όπως και να έχει, εξετάζοντας την απομονωμένη επίδραση διατροφικών συστατικών στο ανθρώπινο σώμα, πρέπει να λαμβάνουμε υπ’ όψιν και το πλαίσιο στο οποίο γίνεται αυτή η μελέτη.
Ο εφιάλτης της υπογλυκαιμίας ξαναχτυπά
Έχω αναφερθεί πολλές φορές στην έννοια της υπογλυκαιμίας. Περίπου στο 27 λεπτό, η Γιαννακοπούλου κάνει λόγο για “υπογλυκαιμίες” που προκαλούνται από έλλειψη υδατανθράκων. Εδώ δεν χρειάζεται μόνο άλμα, αλλά παράκαμψη ολόκληρων κεφαλαίων ανθρώπινης φυσιολογίας. Η γλυκόζη του αίματος δεν χρειάζεται πρόσληψη υδατάνθρακα για να κρατιέται σε φυσιολογικά πλαίσια. Αυτό επιτυγχάνεται με την διαδικασία της γλυκονεογένεσης, δηλαδή της σύνθεσης γλυκόζης από μη-υδατανθρακικές ενώσεις. Εκτός των άλλων οι υδατάνθρακες δεν είναι το κύριο καύσιμο σε όλα τα αθλήματα, εκτός και αν θεωρούμε άθλημα ότι είναι αερόβιας φύσης, και όχι μία εκρηκτική δραστηριότητα, όπως σφαιροβολία, άρση βαρών, ή σπριντ.
Διάσημες δίαιτες: Δεν είναι όλα μαύρα αλλά δεν είναι και όλα άσπρα
Όσον αφορά τις διάσημες πρωτεϊνικές δίαιτες όπως του Dukan και του Atkins ή την Ζώνη, ίσως το κύριό τους μειονέκτημα είναι πως έχουν τον απόλυτο χαρακτήρα του διατροφικού μεσσία, δεν υπάρχει σαφές πλαίσιο αναφοράς, και δημιουργούν αδικαιολόγητες εμμονές και ψυχαναγκασμούς. Όποιος έχει στοιχειώδη γνώση της βιβλιογραφίας γνωρίζει πως δεν υπάρχει απόλυτη δίαιτα. Επίσης, και στην Dukan και στην Atkins δεν υπάρχει εξατομίκευση και έμφαση στην αλλαγή της νοοτροπίας. Η Atkins μπορεί να είναι μία κάκιστη επιλογή για αθλητές αντοχής, ή για άτομα που πιστεύουν πως υπάρχουν φαγητά που παχαίνουν και φαγητά που δεν παχαίνουν. Όμως, η υψηλή πρόσληψη πρωτεΐνης που έχουν, δεν είναι αρνητικό. Ίσα ίσα είναι το μόνο θετικό τους σημείο. Ενδεχομένως γι’ αυτό να έχουν επιζήσει από τις περισσότερες διάσημες δίαιτες. Φυσικά, η συσχέτιση των πρωτεϊνικών διατροφών με το κορεσμένο λίπος και την καρδιαγγειακή νόσο απαιτεί τουλάχιστον δύο μεγάλα άλματα, και τα δεδομένα είναι εναντίον αυτής της άποψης.
Προκατάληψη και πραγματικότητα
Ο Παπαλαζάρου φαίνεται πολύ βαριά προκατειλημμένος εναντίον των πρωτεϊνικών διατροφών, αλλά η προκατάληψή του δεν στέκει από επιστημονικής άποψης. Είναι ευχάριστο που αναφέρθηκε στο θερμιδικό σκέλος των διατροφών, το οποίο είναι ταμπού, ειδικά στην τηλεόραση, και επίσης τον τιμά που δεν πλασάρει κάποια δική του διατροφή ως την απόλυτη λύση. Νομίζω αυτά δείχνουν στοιχεία σοβαρότητας. Όμως στην προσπάθεια του να είναι επικριτικός σε διάσημες δίαιτες, κυνηγά φαντάσματα, ισοπεδώνει επιστημονικά δεδομένα και δαιμονοποιεί αδικαιολόγητα οτιδήποτε σχετίζεται με πρωτεϊνικές διατροφές. Η μακροχρόνια συνέπεια στην διατροφή θα είναι ένα μόνιμο πρόβλημα αν οι επιστήμονες δεν ξεπεράσουν τις προκαταλήψεις τους και δουν ποιες διατροφές είναι ευεργετικές για την υγεία, αποδίδουν αποτελέσματα, συντηρούν ή αυξάνουν την μυική και την οστική μάζα, ενώ παράλληλα δίνουν κορεσμό. Τα δεδομένα είναι εκεί και τους περιμένουν. Η Γιαννακοπούλου ορθά προτείνει τον συνδυασμό γυμναστικής με την διατροφή αλλά η άποψή της περί υπογλυκαιμίας είναι εντυπωσιακή, όχι με κολακευτικό τρόπο.
Κάπου εδώ θα σας αφήσω με την, ελπίζω εποικοδομητική, κριτική μου. Εν τέλει, νομίζω ότι αυτή η εκπομπή, αν και φαίνεται πως είχε κατεύθυνση την έγκυρη πληροφόρηση, είχε μεικτό αντίκτυπο. Αυτό γιατί φιλοξένησε, εκτός των τεκμηριωμένων απόψεων, πολλές μη τεκμηριωμένες, οι οποίες μπορούν να αποπροσανατολίσουν το ευρύ κοινό. Το πρόβλημα με τις τελευταίες είναι πως και αρκετοί άνθρωποι με επιστημονικό υπόβαθρο τις ενστερνίζονται, κάτι το οποίο κάνει δύσκολο το έργο των δημοσιογράφων.
Διαβάστε την απάντηση της Ιφιγένειας Γιαννοπούλου και του Αναστάσιου Παπαλαζάρου στα σχόλια
Ωραίο άρθρο. Η υπεραπλούστευση ότι κάτι πρέπει να είναι πάντα είτε καλό είτε κακό νομίζω είναι αυτό που κάνει τη μεγάλη ζημιά στους περισσότερους.
Ευχαριστώ πολύ Πέτρο. Συμφωνώ.
Αντρεα ολως τυχαιως σημερα σχολιασα τη συγκεκριμενη εκπομπη σχετικα με το ποσο σωστη τελικα ειναι η πληροφορηση που δινουν η οχι…
Η αληθεια ειναι οτι προσπαθουν και ειναι απο τις λιγες ,για να μην πω,ελαχιστες εκπομπες που αξιζουν στην ελληνικη τηλεοραση.
Προσωπικα,θα ηθελα να δω και αλλους διατροφολογους εκει μεσα και οχι μονο τους πιο ”in” αυτην την περιοδο.
Για ακομη μια φορα ,ωραια δουλεια Αντρεα!
Ευχαριστώ Ελένη.
Να είμαι ειλικρινής, πιστεύω πως οι επιστημονικές απόψεις καλό είναι να διατυπώνονται γραπτά καλύτερα. Στο προφορικό δεν μπορείς να κάνεις διάλογο ουσιαστικά σε τέτοια θέματα. Καλύτερο το internet, και ας το σνομπάρουν πολλοί, ότι και καλά δεν μπορούμε να κάνουμε επιστημονικές συζητήσεις κτλ :)
Εποικοδομητικότατη κριτική, τεκμηριωμένη όπως πάντα. Εύγε Αντρέα.
Ευχαριστώ πολύ Αργύρη!
Πρέπει κάποιος μετά την εκπομπή να διαβάσει τη κριτική σου και να αποβάλλει ή να κρατήσει μέρος των όσων ειπώθηκαν….
Πολυ καλη η κριτική σας.Κατι τέτοια δε θα αφησουν ποτε τους Ελληνες να μαθουν επιτελους να τρωνε σωστα και τι ειναι αυτο που τους παχαινει πραγματικά .Στο εξωτερικο οι πρωτεινικες διαιτες ειναι πολυ δημοφιλείς αλλα εδω με αυτα που ακουνε πως να τις ακολουθησουν?
Ευχαριστώ και πολύ σωστή παρατήρηση πραγματικά.
Μπραβο πολυ καλη κριτικη.Το περιμενα πως και πως απο χτες.Μακαρι να απαντουσε ο Κυριος Παπαλαζαρου
Ευχαριστώ! Έχω στείλει στο facebook του πρόσκληση να συμμετέχει, ελπίζω να το δει. Δεν έβρισκα το mail του για την ώρα αλλά θα στείλω κι εκεί.
ΕΙδα την εκπομπη και παρατηρησα καποια “άτοπα” που τα είδες και συ, όπως το θέμα με την ουρική αρθροίτιδα.
Αυτό που δεν αναφέρθηκε καθόλου είναι το θέμα της στέρησης που προκαλούν οι οποιεσδήποτε δίαιτες που έχουν συγκεκριμένο σχήμα και αφαιρούν διατροφικές ομάδες από το διαιτολόγιο. Κατά τη γνώμη μου, οποιαδήποτε τέτοια δίαιτα είναι μία παρένθεση στη ζωή του πελάτη που όταν τελειώσει, και ο διαιτώμενος επστρέψει στις κανονικές του συνήθειες, αναπόφευκτα προσλαμβάνει το βάρος.
Και επειδή ασχολούμαι κυρίως με απώλεια βάρους, βλέπω ότι ο κόσμος δεν χάνει βάρος όχι επειδή η δίαιτα δεν είναι καλή, η επειδή δεν εγγυάται απώλεια βάρους, αλλά για ψυχολογικούς λόγους. Όλες οι δίαιτες μπορούν να βοηθήσουν εαν γίνουν σωστά.
Αναφέρθηκε πως πρέπει να στοχέυσουμε στην αλλαγή τρόπου ζωής και συμπεριφοράς, όσον αφορά στην άσκηση και τη σχέση με το φαγητό. Πώς το κάνουμε όμως αυτό; Κατά τη γνώμη μου, αυτό ειναι που πρέπει να δούμε γιατί μόνο τότε θα βοηθήσουμε ουσιαστικά τους πελάτες μας και όχι να μαλώνουμε πάνω στο ποια είναι η καλύτερη δίαιτα.
Κ. Ζουρδέ,
σας ευχαριστώ για την πρόσκληση σας να συμμετάσχω στην κουβέντα σας, τα ενδιαφέροντα σχόλια σας και συγχαρητήρια για την πρωτοβουλία του ενδιαφέροντος αυτού ιστότοπου.
Θα μιλήσω για το βασικό σας ερώτημα που αφορά την απώλεια βάρους των πρωτεινικών διαιτών και την επίδραση στην υγεία μας. Αυτό που γνωρίζουμε σήμερα είναι ότι οι πρωτεινικές δίατες δεν οδηγούν σε μεγαλύτερη απώλεια βάρους και αυτή η αυξημένη πρόσληψη πρωτείνης μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία μας. Στην πιο κλασική μελέτη του χώρου, στην οποία αναφέρθηκα (Dansinger, JAMA 2005), συγκρίνοντας την αποτελεσματικότητα στην απώλεια βάρους της δίαιτας Atkins με άλλες δίαιτες, βρέθηκε ότι σε ένα χρόνο η απώλεια βάρους δεν διέφερε. Επίσης και σε πιο πρόσφατες εργασίες, συγκρίνοντας ολιγοθερμιδικές δίαιτες με υψηλή και χαμηλή πρόσληψη πρωτείνης, δεν βρέθηκε διαφορά στην απώλεια βάρους, είτε βραχυπρόθεσμα (6μήνες) είτε μακροπρόθεσμα (12-24 μήνες) (Brinkworth et al., 2009; Sacks et al., 2009).
Ωστόσο, θα πρέπει να τονίζουμε ότι μία μελέτη από μόνη της ίσως δεν λέει πάντα την αλήθεια και ίσως σωστότερο θα ήταν να μεταφέραμε τη γνώση μας είτε από ανασκοπήσεις ή και μετααναλύσεις. Αυτό σημαίνει ότι οι πιο ειδικοί επιστημονες στο συγκεκριμένο πεδίο μελετούν τις υπάρχουσες εργασίες και βγάζουν ένα πιο ασφαλές συμπερασμα. Ετσι, η μετα-ανάλυση των Nordmann και συνεργατών (2006) δείχνει ότι αν και η υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτείνη δίαιτα επιφέρει μεγαλύτερη απώλεια σε 6 μήνες, η διαφορά αυτή εξαφανίζεται στους 12 μήνες. Επίσης πιο πρόσφατη περίληψη (Huaidong, Acta Cardiol, 2010) δείχνει ότι τελικά αυτό που μετρά στην απώλεια βάρους δεν είναι η σύνθεση της δίαιτας, αλλά το σύνολο των προσλαμβανομενων θερμίδων.
2Μια πολύ σημαντική παράμετρος στη διαιτητική αγωγή αφορά την ποιοτητική της σύσταση, δηλαδή αν συμβάλλει στην καλη υγεία του οργανισμού. Συγκριση θρεπτικής αξίας διαφόρων διαιτών έδειξε οτι η Atkinsέχει το χαμηλότερο σκορ θρεπτικής αξίας, καθως είναι ελλιπής σε βασικά θρεπτικά συστατικά όπως Ε, Α, Κάλιο, βιταμινες συμπλέγματος Β και πολλά άλλα. (Ma, JADA 2007). Σήμερα γνωρίζουμε ότι μακροχρόνια αυξημένη πρόσληψη πρωτείνης σχετίζεται με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης καρδιοαγγεικων προβληματων (St Jeor et al 2001). Επίσης, σε κλινικό επίπεδο, οι δίαιτες αυτές έχουν συσχετισθεί βραχυπρόθεσμα με αύξηση της LDL, διαταραχή της γνωσιακής λειτουργίας (λόγω της κέτωσης) και μακροπρόθεσμα με νεφρολιθίαση, οστεοπόρωση και χρόνια νεφρική ανεπάρκεια (Baker, 2006). Τέλος, πρόσφατη επιδημιολογική μελέτη, που διήρκησε περισσότερο από 20 χρόνια σε παραπάνω από 85.000 εθελοντές, διαπιστώνει ότι δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε ζωική πρωτείνη σχετίζεται με υψηλότερο κίνδυνο θνησιμότητας (Fung et al., 2010).
Τέλος δίνω και μια άλλη παράμετρο. Θα πρέπει να συνυπολογίζουμε το γεγονός ότι οι συστάσεις για πρωτεινικές δίαιτες έρχονται από την Αμερική, που τα λόμπυ των κρεατεμπότων και των fast-food…. βγάζουν κυβερνήσεις. Εμείς ζούμε σε μια μεσογειακή χώρα, όπου η οικονομία της στηρίζεται σε μεσογειακά τρόφιμα και ως επιστημονική κοινότητα θα πρέπει να συνυπολογίζουμε και το λεγόμενο «οικολογικό αποτύπωμα» δηλαδή μεταξυ των άλλων, να προτιμούμε προϊόντα του τόπου μας.
Σας ευχαριστώ για τη φιλοξενία, ελπίζοντας ότι βοήθησα στην εξέλιξη του διαλόγου σας.
Κύριε Παπαλαζάρου ευχαριστώ που είστε εδώ.
Κατ’ αρχήν θέλω να σας πω πως δεν μπορώ να βρω την μελέτη του Baker (2006) που λέει πως οι πρωτεϊνικές διατροφές κάνουν βλάβες στα νεφρά και οστεοπόρωση. Μπορείτε να την παραθέσετε; Αυτό δεν το αναφέρετε στην εκπομπή πάντως. Οπότε έχουμε εκτός από υπέρταση, καρδιαγγειακή νόσο, οστεοπόρωση, νεφρολιθίαση, και διαταραχή της γνωσιακής λειτουργίας. Το ερώτημά μου παραμένει πως οι πρωτεϊνικές δίαιτες δοκιμάζονται σε ανθρώπους αν είναι τόσο επικίνδυνες; Στην ουσία λέτε πως αν τρώμε μπρόκολο με κοτόπουλο το μεσημέρι και γιαούρτι το βράδυ θα αποκτήσουμε καρδιακά προβλήματα, οστεοπόρωση, υπέρταση, και πέτρες στα νεφρά :)
Όσον αφορά την μελέτη του Fung (2010), παραλείπετε να αναφέρετε πως συγκρίνει δίαιτες που είναι χαμηλές σε υδατάνθρακα, και όχι διατροφές που είναι υψηλές σε πρωτεΐνη και χαμηλές σε πρωτεΐνη.Επίσης το προφανές, πως είναι αδύνατο να απομονώσουμε παράγοντες όπως κοινοοικονωμικό προφίλ, επίπεδα άγχους, κάπνισμα, τόπος διαμονής μεσημεριανός ύπνος, αθλητική δραστηριότητα. Όπως και να έχει η μελέτη αυτή συγκρίνει δύο διατροφές που είναι και οι δύο χαμηλές σε υδατάνθρακα.
Λέτε πως
“Σήμερα γνωρίζουμε ότι μακροχρόνια αυξημένη πρόσληψη πρωτείνης σχετίζεται με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης καρδιοαγγεικων προβληματων (St Jeor et al 2001). ”
Σας έχω παραθέσει σχετικές μελέτες για τις πρωτεινικές διατροφές πολύ πιο κοντά στο σήμερα, από το 2005 και το 2009, ενώ αυτή περί του κορεσμένου λίπους, το οποίο θεωρείτε γενεσιουργό αίτιο είναι από το 2010, και είναι ανασκόπηση της βιβλιογραφίας, η οποία από το 2001 έχει μεγαλώσει αισθητά, όπως και η κατανόηση της καρδιαγγειακής νόσου. Όλες αυτές συνηγορούν πως οι πρωτεϊνικές διατροφές είναι ευεργετικές για την υγεία. Δεν τις θεωρείτε άξιες αναφοράς; Αν όχι, γιατί;
Λέτε επίσης πως
“Eπίσης και σε πιο πρόσφατες εργασίες, συγκρίνοντας ολιγοθερμιδικές δίαιτες με υψηλή και χαμηλή πρόσληψη πρωτείνης, δεν βρέθηκε διαφορά στην απώλεια βάρους, είτε βραχυπρόθεσμα (6μήνες) είτε μακροπρόθεσμα (12-24 μήνες) (Brinkworth et al., 2009; Sacks et al., 2009).”
Aν αναφέρεστε σε αυτήν την μελέτη από τον Brinkworth, αν την διαβάσετε θα διαπιστώσετε πως όσοι είχαν υψηλή πρόσληψη πρωτεΐνης έχασαν 2 κιλά περισσότερο λίπος:
“Both groups lost similar amounts of weight (LC: -14.5 +/- 1.7 kg; LF: -11.5 +/- 1.2 kg; P = 0.14, time x diet) and body fat (LC: -11.3 +/- 1.5 kg; LF: -9.4 +/- 1.2 kg; P = 0.30″). Με αυτή τη μελέτη που παραθέσατε αποδεικνύεται αυτό που λέω κι εγώ. Πως οι πρωτεϊνικές δίαιτες κάνουν περισσότερο καλό.Νομίζω ότι κοιτάτε μόνο το βάρος, όχι την απώλεια λίπους. Σε άλλες μελέτες του Brinkworth όπως αυτή, που μάλιστα είναι του 2012 η πρωτεϊνική διατροφή σε πολύ μεγαλύτερη απώλεια λίπους. Το ίδιο και σε αυτήν την μελέτη
Όσον αφορά την μελέτη του Sacks (2009) που αναφερθήκατε, πάλι κοιτάτε το βάρος. Αν δείτε την μελέτη προσεκτικά, θα δείτε πως όσοι έτρωγαν την περισσότερη πρωτεΐνη έχασαν τους περισσότερους πόντους από την μέση τους, κάτι το οποίο σημαίνει περισσότερο λίπος. Εδώ μπορείτε να δείτε το γράφημα
Και σε όλες αυτές τις μελέτες επιβεβαιώνεται ξανά και ξανά πως η σύνθεση της δίαιτας παίζει ρόλο.
Ανδρέα συγχαρητήρια για το άρθρο σου, είναι μέσα στο δικό μου top5 των οποίον είσαι αρθρογράφος. Θα ήθελα να επισημάνω κάτι πάνω στη τελευταία δημοσίευση του κ. Αναστάσιου. Εξακολουθεί να μιλάει για τις πρωτεΐνικές δίαιτες αναφέροντας έγκυρες μελέτες που προφανώς ισχύουν αλλά δεν έχει γίνει σαφή διαφοροποίηση εάν αυτές οι μελέτες αφορούν ταυτόχρονα σε υψηλή πρόσληψη πρωτεΐνης και λιπαρών ή υψηλή πρόσληψη πρωτεΐνης και χαμηλών λιπαρών. Μου φαίνεται ιδιαίτερα περίεργο να ανεβαίνει η LDL σε μία δίαιτα με χαμηλά λιπαρά. Ποια είναι η άποψή σου?
Γιάννη ευχαριστώ, δες αν θες την κριτική μου στις έρευνες που παραθέτει ο κος Παπαλαζάρου. Η LDL μπορεί να ανέβει και σε διατροφή με χαμηλά λιπαρά εάν είναι υπερθερμιδική. Επίσης η LDL ανεβαίνει και για άλλους λόγους, π.χ. πνευματικό στρες.
Κύριε Ζουρδο καλησπέρα. Μακάρι να υπήρχαν στη χώρα μας κι άλλοι τόσο μορφωμένοι και τόσο updated διατροφολόγοι. Η γνώμη σας για τις low carb high fat δίαιτες, όπως η κετογονική, ποιά είναι; Ευχαριστώ.
Πολύ αξιόλογο το άρθρο σου Ανδρέα. Χαίρομαι που υπάρχουν ψύχραιμες φωνες ακόμα στο χώρο της υγείας και εκφράζονται ελεύθερα (ακόμα και οταν τα λεγόμενά τους διαψευδουν τους ευσεβεις πόθους).
Θα ηθελα να προσθέσω ότι ο κίδυνος σε τέτοιες εκπομπές είναι οταν εκφράζονται ταυτόχρονα οι τεκμηριωμένες με τις μη τεκμηριωμενες θεωρίες, οπότε ειναι πολύ πιθανό να δεχτεί κανείς το σύνολό τους χωρις να τις αξιολογίσει μια προς μια.
Ευχαριστώ πολύ Γιώργο. Καλή παρατήρηση, αυτό είναι όντως πρόβλημα.
Aνδρέα,για άλλη μια φορά,συγχαρητήρια!!
Ανδρέα τα θερμά μου συγχαρητήρια.
Είναι απίθανο πόσο διαστρεβλώνεται η επιστήμη από προκαταλήψεις δεκαετιών τις οποίες αναδεικνύεις μία προς μία. Λόγω χρόνου δε μπορώ να συμβάλλω υπέρ των απόψεών σου, αλλά πιστεύω ότι έτσι κι αλλιώς δεν χρειάζεται. Τέτοια εμπεριστάτωση είναι αξιοζήλευτη. Μπράβο σου ξανά. Ανήκεις σε μία μειοψηφική πρωτοπορία η οποία σε λίγα χρόνια θα έχει δικαιωθεί επειδή έχει στο πλευρό της τον ορθό επιστημονικό λόγο.
Γρηγόρη ευχαριστώ. Αν χρειαστώ ποτέ κάποιον να μου πλέξει το εγκώμιο να είσαι σίγουρος ότι θα σε εμπιστευτώ :)!!
Μετά από 12 ώρες σε χλωριωμένη θεραπευτική πισίνα θα ακολουθήσω την τακτική Codehealth. Συνέχισε την καλή δουλειά.
Προσπαθώ να καταλάβω με πoιο τρόπο μια σωστά δομημένη πρωτεϊνική δίαιτα υστερεί κατα τα γραφώμενα του κυρίου Παπαλαζαρου ”σε σε βασικά θρεπτικά συστατικά όπως Ε, Α, Κάλιο, βιταμινες συμπλέγματος Β και πολλά άλλα” όταν υπάρχουν ακραία παραδείγματα σαν και αυτό:
http://thepaleodiet.com/wp-content/uploads/2011/02/The-Nutritional-Characteristics-of-a-Contemporary-Diet-Based-Upon-Paleolithic-Food-Groupsabstract4.pdf
Εκτός αν θεωρούμε ότι η μοναδική πρωτεϊνική δίαιτα στον κόσμο είναι αυτή που εναρμονίζεται στα πρότυπα Atkins.
Αυτή είναι καλή ερώτηση. Ελπίζω ο κος Παπαλαζάρου να συνεχίσει να είναι στην συζήτηση ώστε να την απαντήσει μαζί και σε αυτά που του έθεσα. Ακόμα δεν έχει αναφερθεί καθόλου στο θέμα της υπέρτασης, ενώ θα ήθελα να μας κάνει μία πιο συγκεκριμένη παραπομπή στην βιβλιογραφία στα θέματα που θίγει. Βλέπω πάντως πολλούς επισκέπτες σήμερα για αυτήν την κουβέντα, ελπίζω να συνεχιστεί η ροή της.
Ανδρέα ομολογώ πως ενώ ξεκίνησα να χαζεύω την εκπομπή -η οποία σε γενικές γραμμές είναι καλή-, δεν άντεξα και την έκλεισα. Όταν ακούω αυτά τα “τρομοκρατικά” τρελαίνομαι. Στα 7 χρόνια lowcarbing -με εναλλαγές high fat/high protein ή ανάμεικτα ανάλογα με τα κέφια- μόνο καλά έχω δει -και με αποδείξεις. Μου κάνει εντύπωση πως παρεβλέπονται μελέτες σχετικά με τα ιατρικά οφέλη του lowcarbing. Και χίλια συγνώμη στον Δρ, αλλά το “να στηρίξουμε προιόντα του τόπου μας” δεν μου ακούγεται σοβαρό ως επιχείρημα…
Μαρίνα ίσως πρέπει να γίνει ένα case study πάνω σου. Πιστεύω ότι είσαι ο μοναδικός άνθρωπος στον κόσμο που ενώ έκανε πρωτεϊνική διατροφή δεν έκανε ούτε υπέρταση, ούτε καρδιαγγειακή νόσο, ούτε οστεοπόρωση. Πρέπει να σε πάμε κατευθείαν για μελέτη :)
Βασικά όπως είπα σε έναν φίλο γιατρό μετά τον πρώτο χρόνο lowcarbing -το οποίο καταδίκαζε μέχρι που με γνώρισε ;)- “Δεν βλέπεις εμένα. Απέναντί σου έχεις το ολόγραμμά μου!”
Προβληματισμοί μέρος 2.
Ο κος Παπαλαζάρου ολοκληρώνοντας το σχόλιο γράφει:
”Τέλος δίνω και μια άλλη παράμετρο. Θα πρέπει να συνυπολογίζουμε το γεγονός ότι οι συστάσεις για πρωτεϊνικές δίαιτες έρχονται από την Αμερική, που τα λόμπυ των κρεατεμπόρων και των fast-food…. βγάζουν κυβερνήσεις”
Οι προβληματισμοί μου για άλλη μια φορά αρχίζουν όταν υπάρχουν στοιχεία όπως και αυτά:
http://www.direct-ms.org/pdf/EvolutionPaleolithic/Cereal%20Sword.pdf
Εγώ από το παραπάνω θεωρώ πολύ πιο πιθανή την ύπαρξη λόμπυ από εταιρίες που παράγουν δημητριακά και προϊόντα από τα άλευρα τους.
Επίσης τα ταχυφαγεία των ΗΠΑ δεν πουλάνε μόνο κρέας ή προϊόντα που φτιάχνονται από αυτό αλλά και προϊόντα δημητριακών καθώς και προϊόντα που περιέχουν τεράστιες ποσότητες από HFCS. Το οποίο επίσης παράγεται από δημητριακά και συγκεκριμένα το καλαμπόκι.
http://en.wikipedia.org/wiki/High-fructose_corn_syrup
Ούτε το μπιφτέκι ή οι φτερούγες κοτόπουλου δεν τη γλυτώνουν από το αλεύρι.
Τέλος από προσωπική εμπειρία κάθε φορά που επισκέπτομαι ένα Ελληνικό σουπερμάρκετ παρατηρώ ότι το μεγαλύτερο μέρος του καταστήματος κυριαρχείτε από δημητριακά και προϊόντα που παράγονται ή εμπεριέχουν άλευρα τους και όχι από κρέας η προϊόντα που παράγονται από κρέας.
Αν εκτιμώ λάθος την χωροταξική διαμόρφωση ενός τυπικού σουπερμάρκετ παρακαλώ διορθώστε με.
Τέλος ακόμα και τα ζώα που εκτρέφονται για το κρέας τους η τα προϊόντα τους (γάλα, αυγά, τυρί) στο μεγαλύτερο μέρος τρέφονται με δημητριακά.
Επίσης θεωρώ ότι οι πομώνες και οι τόνοι λιπάσματος (όχι κοπριάς) και φυτοφαρμάκων δεν αποτελούν πρότυπο οικολογικής συμπεριφοράς όποτε και κρατάω ανάλογες επιφυλάξεις για την πρόταση :
”Εμείς ζούμε σε μια μεσογειακή χώρα, όπου η οικονομία της στηρίζεται σε μεσογειακά τρόφιμα και ως επιστημονική κοινότητα θα πρέπει να συνυπολογίζουμε και το λεγόμενο «οικολογικό αποτύπωμα» δηλαδή μεταξύ των άλλων, να προτιμούμε προϊόντα του τόπου μας.”
Τέλος πιστεύω ότι ο ευλογημένος τούτος τόπος εκτρέφει μοσχάρια, χοίρους, πτηνά και αμνοερίφια οπότε σε καμία περίπτωση δεν υπάρχει λόγος να τα εισάγουμε. Ούτε πρωτεΐνη ορού γάλακτος δεν χρειάζεται να εισάγουμε.
http://www.wheypro.gr/enproducts.htm
Γιώργο, συμφωνώ με αυτά που γράφεις, και θα αναφερόμουν στην συνέχεια σε αυτά αλλά μάλλον ο Δρ Παπαναστασίου ήταν περαστικός, ελπίζω να επανέλθει παρ’ όλα αυτά.Όπως και να έχει, εάν κάποιος δεν ξέρει πως υπάρχει ένα, αλλά δύο τεράστια λόμπι που σπρώχνουν τους υδατάνθρακες τότε δεν ξέρει τίποτα για διατροφή και υγεία. Γιατί αν κάποιος τρώει τα λάθος τρόφιμα, τότε δεν επωφελείται μόνο η παραγωγός εταιρία των τροφίμων αλλά και η φαρμακευτική που θα περιλάβει αργότερα την υπερχοληστεριναιμία, την υπέρταση, τον διαβήτη κτλ. Και αυτά τα φάρμακα αυξάνονται σε ζήτηση όχι γιατί ο κόσμος τρώει πρωτεϊνικές διατροφές. Μην ξεχάσουμε και αυτά που ξέρουμε στο τέλος :)
Κ.Ζουρδό,
διαφωνώ με την ουσία και τα επιχειρήματα που χρησιμοποιούνται και από τις δύο πλευρές σε αυτή σας τη συζήτηση και ειλικρινα δεν μπορω να παρω θεση. Οριστε οι ενδοιασμοι μου.
1) η πλειοψηφία από τις έρευνες στηρίζονται στη συσχέτιση διατροφής με αποτελέσματα της διατροφής σε ένα πληθος ανθρώπων για μία χρονική περίοδο. Ελάχιστες ερευνες συνοδεύονται απο αναλυτική επεξήγηση του μηχανισμού/τρόπου με τον οποίο επιδρά η κάθε διατροφή στον οργανισμό.
Βεβαια αυτο μου το επιχειρημα ερχεται τελικα να στηριξει τη δικη σας αποψη καθως υπαρχει πιο αναλυτικα τεκμηριωμενος ο μηχανισμος που οι υδατανθρακες επιδρουν (για το ποσο γρηγορα ερχεται η γλυκοζη να τα κανει μπαχαλο :P )….αλλά οχι τοσο καλα τεκμηριωμένος για τους αντιστοιχους μηχανισμους που ενεργοποιουνται στο σωμα μας με τις διαφορες πρωτεινες και τα λιπη (ισως τελευταια κατι καλυτερο γινεται με τα λιπη).
2) ισως λογω της ειδικοτητας σας…αρνειστε να παραδεχτειτε και οι δυο πλευρες την πιθανοτητα η διατροφη να ειναι μονο ενα μικρο λιθαρακι στην υγεια του ανθρωπου. Το τονιζω αυτο επειδη δεν μιλατε πλεον μονο για απωλεια βαρους αλλα και για ασθενειες!!!! Αν και το εχετε κανει εσεις σε αλλα αρθρα, σε αυτο δεν φανηκε να αναφερεστε καθολου στα
α) αυξηση προσδοκιμου ζωης παγκοσμιως (με οτι αυτο σημαινει για τις πιθανοτητες εμφανισης ασθενειων)
β) διαταραχη βιολογικου ρολογιου (σε προσφατο αρθρο σας)
γ) υπερφορτωση του κακομοιρου του εγκεφαλου μας καθως ζουμε σε πολυπληθεις κοινωνίες (μαλλον ειμαστε φτιαγμενοι για κοινωνίες 150 ατομων και οχι γαι πολεις με 5 εκ. κατοικους) – και μη μου πει κανεις για στρες…οταν κυνηγουσαν μαμουθ δηλαδη δεν ενιωθαν στρες;
δ) κτλ κτλ κτλ (μεγαλη η λιστα που μας κανει να διαφερουμε με τους homo-sapiens πριν απο 10.000 χρονια με την γεωργικη “επανασταση” – συμφωνειτε ολοι φανταζομαι).
Ας μου δειξει καποιος μια μελετη που να αποδεικνυει οτι η διατροφη ειναι πιο καθοριστικος παραγοντας απο ολα τα αλλα που εχουμε να αντιμετωπισουμε. Εχει γινει καμια ερευνα που να εχει μεταβλητη μονο τη διατροφη και ολα τα αλλα πληρως ελεγχομενα;
3) δεν εχω βρει πουθενα ερευνα να μιλα για απωλεια βαρους, ασθενειες, κτλ στους homo-sapiens πριν τη διαδοση της γεωργίας. Άρα το επιχείρημα που χρησιμοποιείται συνεχεια απο πολλους περι “φυσιολογικής” διατροφης του ανθρωπου δεν με βρισκει συμφωνο.
Οπως ειπα και στην αρχη, κυριως επειδη δεν υπαρχουν και πολλες μελετες που να αποδεικνυει εργαστηριακα οτι ο ανθρωπος πρεπει να τρωει με τον ενα η με τον αλλο τροπο. Μονο ερευνες που συσχετιζουν τη διατροφη με τα αποτελεσματα. λογικα αλματα δηλαδη. Μας λειπει ο μηχανισμος ενδιαμεσα!!!! (εκτος της περιπτωσης της υπερβολικης γλυκοζης).
Οπότε θα ελεγα να αφησουμε στην ακρη τις αρρωστιες και να μιλησουμε μονο για απωλεια βαρους.
Aγαπητέ Δημήτρη,
Καταρχήν καλώς όρισες! Υποθέτω ότι δεν έχεις διαβάσει όλο το blog, οπότε έχεις ένα καλό ελαφρυντικό να είσαι κάπως άδικος μαζί μου, γιατί και στην απάντησή μου στον Δρ Παπαλαζάρου αναφέρομαι στο πολυπαραγοντικό στόχο που λέγεται υγεία ή μακροβιότητα. Εκτός αυτού, νομίζω ότι αν μπορεί κάποιος να μην με κατηγορήσει για κάτι είναι ότι διατροφοποιώ τα πάντα. Γιατί δεν το κάνω. Ίσα ίσα σε αυτό το ιστολόγιο κινουμαι σταθερά κατά της διατροφοποιήσης των πάντων
αποκορύφωμα το άρθρο που έχω γράψει “Δεν είμαστε ότι τρώμε” αλλά
και σε άλλες αναρτήσως που λέω ξεκάθαρα ότι ο τρόπος ζωής είναι πιο σημαντικός από τη διατροφή, όπως αυτή για παράδειγμα, ή στην σημασία του ύπνου που πρόσεξες ότι αναφέρθηκα.
.Αυτά που λες συμφωνούνμε αυτά που γράφω εδώ και …2 χρόνια για το θέμα. Ναι, όταν μιλάμε για μακροβιότητα η διατροφή δεν είναι στο πρώτο βαγόνι,
παίζει ρόλο αλλά δεν θα άρχιζες από εκεί. Θα απαντήσω στην κατακλείδα σου με το να μιλήσουμε μόνο για απώλεια λίπους. :)
Σε ευχαριστώ για την απάντηση. Άσε με να επανέρθω για τα εξής:
1) έχω διαβάσει όλο το blog και εκτιμώ απιστευτα τη δουλειά ενός σκεπτιστή.
2) τα βελη μου τα ελαβες για αυτο και μονο το διαλογο με τον κ.Παπαναστασίου όπου η κουβεντα σας ξεφυγε στις ασθενειες (έπεσες σε παγίδα!!!!). οχι για αλλα άρθρα!!!
εξάλου στο έγραψα από πάνω: “επειδη δεν μιλατε πλεον μονο για απωλεια βαρους (Υ.Γ. και σωστα με διορθωνεις και μιλας για λίπος) αλλα και για ασθενειες”
3) με συγχωρεις αν ήμουν ολιγον τι άδικος και φάνηκε σαν να κατηγορώ εσένα ειδικότερα. το ύφος που έγραψα δεν ήταν και τόσο καθαρό.
Απλά μάλλον έβγαλα το παράπονο μου για ένα γεγονός που ελπίζω να με αφήσεις να αναπτυξω εδώ:
Τελευταία οι διαιτολόγοι παρουσιάζουν τη διατροφή σαν το άγιο δισκοπότηρο ακόμα και για ασθένειες. Εσύ λιγότερο από άλλους (ίσως μόνο στο διάλογο με τον κ.Παπαναστασίου ξέφυγες) για να είμαι δίκαιος.
Σαν διαβασμένος ασθενής ελαφριάς μορφής ψωρίασης (αυτοάνοσσο), άφησε με να σου εκφράσω το εξής.
Λογικά άλματα χωρίς επιχειρήματα γίνονται από όλες τις πλευρές.
Τρανταχτό παράδειγμα η υπόθεση με την αναλογία ω6/ω3 λιπαρών. το νέο θαύμα!
Ναι υπάρχει μηχανισμός καλλιέργειας φλεγμονών με υπερβολικά ω6 (και όπως βρήκαν τελευταία όμως και κάποιες παρενέργειες με υπερβολικά ω3).
Πώς πολλοί διατροφολόγοι υποστηρίζουν ότι αυτό είναι και η λύση για ασθένεις (όπως και για τη ψωρίαση); Λογικό άλμα!!! Πώς περνάμε από τις συνθήκες για φλεγμονές λόγω ω6 στη συγκεκριμένη ασθένεια; με ποιο μηχανισμό;
Κανείς δεν έχει αποδείξει τον μηχανισμό!!!! Απλά συσχετίζουν με απλή παρατήρηση ότι τόσος κόσμος είδε βελτίωση.
Γιατί να το δεχτώ; Μία δίαιτα με λίγα δημητριακά, άρα λίγα ω6 λιπαρά οδηγεί συνήθως σε μία δίαιτα με πολλά πράσινα λαχανικά και περισσότερες ζωικές πρωτείνες. Πώς ξέρω λοιπόν ότι δεν είναι τελικά π.χ. η χλωροφύλλη που προκαλεί τη βελτίωση και όχι η αναλογία ω6/ω3; πώς ξέρω ότι δεν είναι το τάδε ζωικό αμινοξύ; η Β12 βιταμίνη; κτλ κτλ.
πώς να μην έχω παράπονο όταν “έγκυρες” πηγές μου βάζουν διαφήμιση στο amazon για το βιβλίο της A.Simopoulos στο οποίο κάνει αυτά τα λογικά άλματα;;; (δες κάπου στη μέση το εικονίδιο με σύνδεσμο στο amazon http://www.chem.uoa.gr/chemicals/chem_omegaFA.htm)
Μήπως να βγάλω μία μελέτη και εγώ που να βάζω στον έναν άξονα αντί το ω6/ω3 την ποσότητα της χλωροφύλλης, να βγάλω ένα βιβλίο και ένα προιόν χλωροφύλλης και να βγάλω κανά φράγκο; Με τα ίδια επιχειρήματα που όλοι προσπαθούν να με πείσουν ότι τα ω6/ω3 φταίνε, λέω ότι η χλωροφύλλη φταίει. χωρίς επιχειρήματα. απλά με την παρατήρηση ότι όσοι αύξησαν την κατανάλωση πράσινων λαχανικών είδαν βελτίωση.
Ξαναλέω…τα πυρά μου όχι προς εσένα.
Πολύ καλό ποστ Δημήτρη. Κι εγώ συμφωνώ πως έχει υπερτονιστεί η υπόθεση όσον αφορά τα ω3/ω6. Ίσως σε ενδιαφέρει το Why Zebras don’t get Ulcers του Robert Sapolsky , δίνει την δική του οπτική για τα αυτοάνοσα εκεί.
Συνονόματε, για μια ακόμη φορά συγχαρητήρια! Πληρέστατη και επαρκώς τεκμηριωμένη ανάρτηση.
@Όλους
Δεν είμαι ειδικός στα της διατροφής αν και έχω διαβάσει αρκετά πάνω στα συγκεκριμένα ζητήματα. Η γενική εντύπωση που έχω αποκομίσει είναι η εξής:
Ο πλέον σημαντικός παράγοντας στον οποίον επιτυγχάνουν ή αποτυγχάνουν οι δίαιτες είναι τα έντονα σκαμπανεβάσματα της ινσουλίνης και τα παρεπόμενα διαστήματα πείνας τα οποία δημιουργούν συνθήκες αποθήκευσης λίπους στον οργανισμό. Τα σκαμπανεβάσματα αυτά μειώνονται δραματικά όταν η διατροφή μας δεν περιλαμβάνει υδατάνθρακες σε αντίθεση με τις περιπτώσεις όπου η διατροφή μας είναι κατά βάση πρωτεϊνική. Το αμέσως επόμενο πρόβλημα με τις δίαιτες που περιλαμβάνουν υδατάνθρακες (πέρα από το “φρενάρισμα” στην απώλεια λίπους) είναι ακριβώς το ότι επειδή ακριβώς το αίσθημα της πείνας, κατά τη διάρκεια μειωμένης πρόσληψης θερμίδων, δεν εξαφανίζεται από την εξίσωση, οι δίαιτες αυτές έχουν ως προαπαιτούμενο τα πολλά και συχνά γεύματα, τα οποία απαιτούν έναν τρόπο ζωής ο οποίος είναι μη εφικτός για τους περισσότερους. Κλασική απάντηση από πολλούς: “Το ξέρω ρε συ ότι πρέπει να τρώω ανά τρίωρο, αλλά πως να το κάνω; Όλη τη μέρα έξω είμαι…“.
Τούτων λεχθέντων, να τονίσω εδώ ότι τα παραπάνω συμβαδίζουν πλήρως και με την προσωπική μου εντύπωση που έχω αποκομίσει παρακολουθώντας διάφορους φίλους να προσπαθούν να χάσουν κιλά. Όσοι έπαιξαν πρωτεϊνικά, έχασαν γρήγορα τα κιλά τους και γενικά δεν τα ξαναπήραν πίσω ακριβώς επειδή δεν πέρασαν έντονα διαστήματα στέρησης ή ψυχαναγκασμού όσον αφορά τα συχνά γεύματα. Οι υπόλοιποι συνήθως είτε έσπασαν τις δίαιτες τους, είτε ξαναπήραν τα κιλά σε βάθος χρόνου. Αυτό βέβαια είναι απλώς η προσωπική μου εντύπωση και σίγουρα όχι τεκμηριωμένη.
@Δημήτρης Σ.
Ο Ζουρδός είναι ο κλασικός ειδικός που δεν διατροφοποιεί τα πάντα! IMHO, ακόμα πιο χαρακτηριστικό άρθρο του, χαρακτηριστικό της νοοτροπίας του είναι το Γονίδια και Μιμίδια
Ανδρέα ευχαριστώ χαίρομαι που σου άρεσε το άρθρο και πιο πολύ που με μερικούς ανθρώπους, καλή ώρα, συντονιζόμαστε σε πολλά θέματα, και εκτός διατροφής :)
Ουάου, αυτό:
Τα σκαμπανεβάσματα αυτά μειώνονται δραματικά όταν η διατροφή μας δεν περιλαμβάνει υδατάνθρακες σε αντίθεση με τις περιπτώσεις όπου η διατροφή μας είναι κατά βάση πρωτεϊνική.
το έσκισα!
Προφανώς εννοώ ότι η πρωτεϊνική διατροφή εξαφανίζει τα σκαμπανεβάσματα της ινσουλίνης, σε αντίθεση με τη διατροφή που περιλαμβάνει υδατάνθρακες, όπου έχουμε ινσουλινική απόκριση ημιτονοειδούς καμπύλης!!!
Ανδρέα, βασικά τα σκαμπανεβάσματα της ινσουλίνης δεν αποφεύγονται :)
Κάτι που πολύς κόσμος δεν ξέρει είναι ότι και οι πρωτεϊνικές τροφές προκαλούν πολύ μεγάλη έκκριση ινσουλίνης – π.χ. ένα γιαούρτι είναι το ίδιο με λευκό ψωμί από πλευράς ινσουλίνης
Δες εδώ για περισσότερα. Βέβαια η άνοδος της ινσουλίνης δεν είναι κακό πράγμα, η ινσουλίνη έχει ανορεξιογόνο δράση.
Χμμμ, απλώς τα έγραψα περιληπτικά οπότε δεν απέφυγα τα γαλακτοκομικά. Λοιπόν, τα γαλακτοκομικά είναι εξαίρεση και όντως έχουν υψηλότατη ινσουλινική απόκριση ενώ δεν έχουν υψηλό γλυκαιμικό δείκτη. Αφαιρώντας τα γαλακτοκομικά από τη διατροφή μας σταματάμε να πεινάμε και μειώνουμε σημαντικά τα σκαμπανεβάσματα. Εγώ προσωπικά, με εξαίρεση το cottage cheese δεν τρώω κανένα άλλο γαλακτοκομικό, παρά μόνο μια ελεύθερη μέρα μέσα στην εβδομάδα, στην οποία τρώω τα πάντα και πολύ ώστε να μην “ξεχνάει” ο μεταβολισμός μου. :-)
Ανδρέα αν δεις το γράφημα θα διαπιστώσεις πως είναι όλα τα high protein foods.Π.χ το μοσχάρι έχει κοντινό AUC με το λευκό ρύζι .
Η ιδέα του να προσαρμόζεις την διατροφή σου ανάλογα με τις εποχές του έτους την σωματική σου ιδιαιτερότητα και δραστηριότητα, τις ορέξεις σου ( βασιζόμενος όμως στο ότι είναι αληθινές και δεν έχουν να κάνουν με “cravings” (ελπίζω να καταλαβαίνετε πως το λέω) ) στηριζόμενοι πάντα σε “πραγματικές τροφές” όπως λένε και στο εξωτερικό για να εξασφαλίζεις θρεπτική πληρότητα πως σας φαίνεται? Για παράδειγμα το καλοκαίρι που υπάρχει αρκετή ζέστη και έχεις ανάγκη για περισσότερα υγρά μου φαίνεται πιο λογικό να τρώει κανείς περισσότερους υδατάνθρακες απ’ότι το χειμώνα και γενικότερα πιο ελαφρές τροφές.
Πέτρο, αυτά που θέτεις δεν έχουν ιδιαίτερη σχέση με αυτό που συζητάμε. Καλό είναι να υπάρχει εξατομίκευση – η εποχή παίζει ρόλο, αλλά το να τρώμε υδατάνθρακες επειδή ιδρώνουμε δεν είναι πολύ καλή ιδέα. Ας το αφήσουμε εδώ το off topic καλύτερα ;).
Είχα λίγο χρόνο να κοιτάξω και μία άλλη έρευνα που παρέθεσε ο κος Παπαλαζάρου
Ο λόγος για την ανασκόπηση του Νοrdmann
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16476868
Η οποία εξετάζει την επίδραση στο ΒΑΡΟΣ, και όχι στο λίπος. Όμως αυτό που παραλείπει να αναφέρει ο κος Παπαλαζάρου είναι ότι η έρευνα δείχνει πως οι διατροφές που είναι χαμηλές σε υδ/κες είναι το ίδιο καλές με τις διατροφές που είναι υψηλές στην μείωση της πίεσης. Αν αντί για διατροφές χαμηλές σε υδ/κες πούμε πρωτεϊνικές διατροφές , τότε, πάλι καταρρίπτεται η κινδυνολογία περί υπέρτασης.Και μου κάνει εντύπωση που χρησιμοποιεί τόσο επιλεκτικά τα δεδομένα. Ειλικρινά, δεν ξέρω τι να πω με αυτό το cherry picking για να συμβαδίσει με προσχηματισμένες απόψεις.
Αντρέα προσπαθώ να βρω που αναφέρεις ότι η πρωτεϊνική δίαιτα υπερτερεί στην πρόληψη ασθενειών και αύξηση της μακροβιότητας αλλά δεν μπορώ να το βρω.
Αν δεν βλέπω καλά σε παρακαλώ να μου το υποδείξεις γιατί βαριέμαι να τα παίρνω από την αρχή.
Τέλος κύριε Δημήτρη η θεωρία της αναλογίας ω6/ω3 μένει κυριολεκτικά γυμνή για ένα ασθενή με αυτοάνοσο νόσημα όπως το δικό σας χωρίς να λαμβάνονται υπόψη στοιχεία όπως τα παρακάτω. Είναι σε μορφή powerpoint και είναι καθαρό από ιούς:
http://www.google.gr/url?sa=t&rct=j&q=gluten+sensitivite+power+point&source=web&cd=3&ved=0CF4QFjAC&url=http%3A%2F%2Fwww.ibstreatmentcenter.com%2FArticles%2FWangenGIG08.ppt&ei=G9_IT8mREsTc8gOVi-HRDw&usg=AFQjCNGv1Keiveskt63SmJlDxNzTb9olVw
Γιώργο, μάλλον χάθηκες στα σχόλια! :) Δεν είπα για προσδόκιμο πουθενά ρε σύ :) Δεν έχω υπ’ όψιν μου κάποια απόδειξη ότι οι πρωτεϊνικές διατροφές επηρεάζουν το προσδόκιμο ζωής, αλλά και να είχα δεν θα την έπαιρνα στα σοβαρά ιδιαίτερα λόγω της πολύπαραγοντικής φύσης της υπόθεσης.
Edit: Τώρα κατάλαβα το χιούμορ, απολογούμαι! :)
Καλησπέρα, έστω και καθυστερημένα ας απαντήσω:
α) ξαναλεω, πηρα αφορμη απο το γεγονος οτι αναφερθηκαν σε ασθενειες και ουσιαστικα παρακαλεσα να μη ξεφευγει η κουβεντα των διατροφολογων σε αυτο το πεδιο διοτι το θεωρω αστοχο. Αλλα τα πυρα μου δεν πηγαιναν στον κ.Αντρέα ο οποιος με αρθρα του εχει δειξει οτι δεν εστερνιζεται αυτη την αποψη. Ηταν παραπονο κατα του κλάδου…
β) μακροβιοτητα: δεν ειπα πουθενα οτι ο κ.Αντρέας μίλησε για μακροβιοτητα.
Ηταν τελειως αλλο το νοημα που ηθελα να αποδωσω (ισως εκφρασμενο λαθος και δε γινεται αντιληπτο;). Ειναι τελειως αλλη κουβεντα που δε ξερω αν μπορει να σταθει στα σχολια ενος blog (και μαλλον φευγουμε εκτος θεματος). Η ουσια που θελω να κρατησουμε ειναι οτι υπαρχουν πολλοι παραγοντες για ασθενειες και ειναι λαθος να επικεντρωνομαστε μονο στη διατροφη.
Αρα και αυτα που αναφερει ο κ.Παπαλαζάρου για συσχετιση με ασθενειες, και αυτα που μπηκε να απαντησει ο κ.Αντρεας για μη συσχετιση…ειναι ατοπα κατα τη γνωμη μου. Η διατροφη ειναι μονο ενα μικρο λιθαρακι και δε θα επρεπε να υπαρχει καν διαλογος γυρω απο ασθενειες εκτος και περιλαμβανει ολους τους υπολοιπους παραγοντες και υπαρχει ξεκαθαρη εικονα της αιτιολογίας της ασθενειας.
γ) πως ακριβως ξεγυμνωθηκε η θεωρια μου με μια παρουσιαση που αναφερεται σε συγκεκριμενο αυτοανοσο; ισως δεν αναφερομαστε στο ιδιο θεμα.
ουσιαστικα ο Δρ.Wangen δε θεραπευει το αυτοανοσο. Αλλα βγαζει απο τη διατροφη τη γλουτενη που ειναι το ερεθισμα για να εκφραστει το αυτοανοσο.
Ασχολειται με συγκεκριμενο debate (celiac disease vs gluten intolerance) και δεν νομιζω οτι καλυπτει το κομματι που θα ηθελα οσον αφορα την αναλογία ω6/ω3.
δ) “We know that many signs and symptoms can be found associated with gluten intolerance and celiac disease.” –> το κλειδί σε ολες αυτες τις επιστημονικές έρευνες είναι η λέξη “associated”.
ακολουθουν μεθοδο που δεχεται ευκολα αμφισβητηση. Συσχετιζουν. Δεν ανακαλυπτουν τον ακριβη μηχανισμο που δημιουργει το προβλημα και για αυτο δεν μπορουν να βρουν ευκολα θεραπεια.
Παρατηρουν αριθμους και συσχετιζουν. Οι συσχετισεις αυτες εξαρτωνται απο τοσους πολλους παραγοντες που ειναι πολυ ευκολο να μην εχουν λαβει υποψη τους τριτους παραγοντες!!! που μελλοντικα ισως αποδειχθουν πιο σημαντικοι.
Απαραιτητο βημα αλλά μεχρι να βρουν τον ακριβη μηχανισμο λειτουργιας του προβληματος…έχουμε δρόμο…
Κύριε Δημήτρη στο σχόλιο μου δεν αναφέρω ότι η δική σας θεωρία έμεινε γυμνή. Το αντίθετο μάλιστα ότι η αναλογία ω6/ω3 ίσως είναι μια παράμετρος και όχι η λύση όπως υποστηρίζει ο κατά τα άλλα πολύ σεβαστός Αρτέμης Σιμόπουλος.
Παρέθεσα κάποια στοιχεία σχετικά με την γλουτένη διότι μπορεί να αποτελεί μία ακόμα διατροφική παράμετρο που σχετίζετε με τα αυτοάνοσα νοσήματα. Από αυτή την παρουσίαση το μεγαλύτερο ενδιαφέρον εντοπίζετε στο γεγονός ότι η γλουτένη μπορεί να δημιουργεί προβλήματα ακόμα και σε άτομα που δεν εμφανίζουν συμπτώματα κοιλιοκάκης. Δεν είπα ποτέ ότι η γλουτένη αποτελεί και την γενεσιουργό αιτία των αυτοάνοσων νοσημάτων.
Λαμβάνοντας υπόψη την ενδεχόμενη σχέση αυτοάνοσων με την γλουτένη, πιστεύω ότι η αναλογία ω6/ω3 σε δημητριακά που περιέχουν γλουτένη αποκτά μικρότερη σημασία.
Ειδικά αν αναλογιστούμε ότι τα δημητριακά δεν έχουν και την χειρότερη αναλογία ω6/ω3.
Για παράδειγμα:
Αλεύρι από στάρι 9,6/1
Φιστίκι αράπικο 181,5/1
Ταχίνι 56.8/1
Φιστίκι Αιγίνης 51,9/1
Ηλιέλαιο 18,8/1
Σας ευχαριστώ για τη διευκρινιση. ο δαιμονας του ιντερνετ χτυπησε για αλλη μια φορα (το παθαινω συχνα τελευταια αν και η διατροφη μου ειναι πρωτεινική :P ) την αντιληψη μου και παρανοησα την απαντηση σας.
Υ.Γ. επιτρέψτε μου… :-) ειναι γυναίκα…η Άρτεμης Σιμόπουλος όπου το “ς” παραμένει λόγω Αμερικάνικης γραμματικής που δεν έχει τη γενική πτώση στα επίθετα (και πολύ σωστά κάνει λόγω του συμβολισμού της γενικής πτώσης [η Άρτεμης που ανήκει στον πατέρα της ή το συζυγο της –> του Σιμόπουλου]).
Ευχαριστώ για την πληροφόρηση δεν το γνώριζα.
Ανδρέα, δες και αυτό το λινκ για τις δίαιτες βασισμένες σε αναλογίες υδατανθράκων, λιπών, πρωτεϊνών. Ιδιαίτερα ενδιαφέρον νομίζω.
“Eat less” :)” Μάλλον ο γιατρός δεν έχει διαβάσει αρκετά την βιβλιογραφία. Να φάμε λιγότερο; Φοβερή σκέψη, γιατί δεν το είχα σκεφτεί τόση ώρα; Δεν μου είχε περάσει από το μυαλό. Αυτό κάνουν οι περισσότεροι άνθρωποι και δεν τα καταφέρνουν μακροχρόνια. ‘Οντως όλες οι υποθερμιδικές οδηγούν σε απώλεια λίπους αλλά κάποιες είναι πολύ πιο αποτελεσματικές και παρέχουν σοβαρά πλεονεκτήματα από άποψης κορεσμού και μεταβολικού κέρδους. Το πρόβλημα με επιστήμονες παλαιάς κοπής είναι πως σπάνια θα αναθεωρήσουν τις απόψεις τους.
Μάλλον ο κύριος Hirsh δεν αντελήφθη ότι η μελέτη του JAMA κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η πρωτεινική δίαιτα ανέκοψε σημαντικά τη μείωση του ΒΑΣΙΚΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ που δυστυχώς συνοδεύει όλες τις δίαιτες. Για το συγκεκριμένο θέμα θα υπάρξει άρθρο μου στον ΕΤ την επόμενη Κυριακή.
Και από σχεδιασμό άψογη. Τυφλή cross over.
Κάπως έτσι Γρηγόρη :). Περιμένω το άρθρο σου.
Διόρθωση. Την παραάλλη Κυριακή!!
Πολύ ενδιαφέρον άρθρο Ανδρέα και συγχαρητήρια..
Για να καταλάβω καλύτερα, είσαι υπέρμαχος της Atkins;
Όχι δεν είμαι υπέρμαχος, αλλά όχι για τους λόγους που λέει ο Παπαλαζάρου στην εκπομπή. :)
Καλησπέρα Ανδρέα,
χαίρομαι πολύ που υπάρχουν τέτοια blog και που δίνεται το έναυσμα για δημιουργικές και επιστημονικές συζητήσεις. Θα παρακαλούσα όμως να μην υπεραπλουστεύεται τα λεγόμενα ανθρώπων που δεν γνωρίζεται όυτε προσωπικά ούτε επιστημονικά.
Τώρα συγκεκριμένα για το θέμα που αναφέρεστε, θα γνωρίζετε πιστεύω ότι η νεογλυκογένεση στην οποία αναφέρεστε, δεν είναι και πάντα “ιδανική”, παρόλο που είναι σημαντικό κομμάτι της ανθρώπινης φυσιολογίας. Θα γνωρίζετε ότι η νεογλυκογένεση όταν γίνεται σε ύψηλούς ρυθμούς (πχ. νηστεία, στερητικές δίαιτες, παρατεταμένη άσκηση για πολλές ώρες χωρίς καλή διατροφή κλπ) επιφέρει σημαντική απώλεια και μυϊκού ιστού (τα αμινοξέα αποτελούν βασική πηγή νεογλυκογένεσης). Αυτό το φυσιολογικό φαινόμενο ήταν που αναφερόμουν, που γνωρίζουμε ότι συμβαίνει σε ανθρώπους που γυμνάζονται νηστικοί για πόλλές ώρες, ή που καταναλώνουν υπερβολικά χαμηλά ποσοστά υδατανθρακων ή και θέρμίδων. Αν είχα παραπάνω χρόνο να μιλήσω στην εκπομπή, θα είχα αναφερθεί και πιο αναλυτικά στην φυσιολογία, και έτσι δεν θα σας έδινα την εντύπωση ότι έκανα παράκαμψη ολόκληρων κεφαλαίων στη βιβλιογραφία… Επίσης, γνωρίζουμε ότι ο ρυθμός της νεογλυκογένεσης δεν είναι τόσο γρήγορος όσο η χρήση της γλυκόζης στο αίμα από τον οργανισμό, με αποτέλεσμα όλοι μας να μπορούμε να πάθουμε υπογλυκαιμία και σε όλους μας έχει συμβεί… φυσικά δεν είναι απαραίτητα “δηλητηριώδης” όπως προσπαθείτε να πείτε ότι λεώ, αλλά σε συγκεκριμένες συνθήκες, όπως σε ελλιποβαρή κορίτσια που δεν τρώνε τίποτα όλη μέρα για να μένουν αδύνατες και πηγαίνουν στο γυμναστήριο και κάνουν 2ώρες αεροβικής ή σε weight lifters που τρώνε μόνο πρωτεϊνη και σκευάσματα πρωτεΐνης και καθόλου υδατάνθρακες, δεν νομίζω ότι η υπογλυκαιμία που θα συμβεί αναπόφευκτα σε κάποια χρονική στιγμή, είναι και το καλύτερο…
Όσον αφορά το είδος της άσκησης, έχετε δίκιο ότι στην αερόβια άσκηση γίνεται μεγαλύτερη οξείδωση των υδατανθράκων ΄(δειτε το αναπνευστικό πηλίκο μελετών) σε σχέση με τη προπόνηση με βάρη΄ή σπριντ, και αυτό πάλι ανάλογα με τη συνολική διάρκεια της άσκησης, έντασης, περιβαντολλογικές συνθήκεςκλπ Από την στιγμή όμπως που δεν αναφέρθηκα καθόλου σε αυτό το θέμα και μου δόθηκε χρόνος για να μιλήσω παραπάνω (όπως θα διαπιστώσατε) θα παρακαλούσα να μη βγάζεται συμπεράσματα και να παραποιείται τις γνώσεις ενός ανθρώπου που δεν γνωρίζετε.
Πραγματικά έχετε τα συγχαρητήρια μου για το site σας και για τις ωραίες συζητήσεις που ξεκινάτε με τα θέματα σας και ότι παρέχεται πληροφορίες στον κόσμο με την αναφορά σας σε επιστημονικά άρθρα, αλλα πάλι παρακαλώ δεν είναι και το πιο ηθικό και σωστό από μέρους σας να κατακρίνεται ανθρώπους που δεν γνωρίζεται χωρίς μάλιστα να τους ενημερώνεται για την κριτική που τους ασκείται. Παρακαλώ την επόμενη φορά να με ενημερώσετε για την κριτική σας, έτσι ώστε να μπορώ και εγώ σαν άνθρωπός να πω την γνώμη μου.
Ευχαριστώ
Iφιγένεια καλώς όρισες στο blog. Ο λόγος που δεν έχω επικοινωνήσει μαζί σου είναι πως δεν μπόρεσα να βρω στοιχεία επικοινωνίας σου, σε αντίθεση με τον Παπαλαζάρου, που του έστειλα μήνυμα στο facebook. Και έχεις δίκιο όντως δεν είναι ηθικό, αν γίνεται επίτηδες. Νομίζω ότι το καταλαβαίνεις πως δεν έχω τέτοια πρόθεση, ίσα ίσα οι διάλογοι (και ειδικά οι διαφωνίες) φέρνουν πολλή επισκεψομότητα στα blog! :) Επειδή είναι αργά θα σου απάντησω επί της ουσίας σε ότι γράφεις.
Ιφιγένεια, για να απαντήσω σε ότι γράφεις. Μάλλον αναφέρεσαι στην υπογλυκαιμία, σαν την μη παθολογική μείωση του σακχάρου στο αίμα, η οποία όμως αφήνει τη γλυκόζη σε φυσιολογικό εύρος. Εγώ την αντιλαμβάνομαι σαν μείωση που δεν είναι στο φυσιολογικό εύρος. Όσον αφορά τη γλυκονεογένεση, μου γράφεις πως προκαλεί απώλεια μυικού ιστού. Κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει πάντα. Π.χ. στην παρακάτω έρευνα που μελετά μία διατροφή με περιορισμένη πρόσληψη υδατανθράκων έχουμε και προσθήκη μυικής μάζας.
Metabolism. 2002 Jul;51(7):864-70.
Body composition and hormonal responses to a carbohydrate-restricted diet.
Volek JS, Sharman MJ, Love DM, Avery NG, Gómez AL, Scheett TP, Kraemer WJ.
Source
Human Performance Laboratory, Department of Kinesiology, University of Connecticut, Storrs, CT 06269-1110, USA.
Abstract
The few studies that have examined body composition after a carbohydrate-restricted diet have reported enhanced fat loss and preservation of lean body mass in obese individuals. The role of hormones in mediating this response is unclear. We examined the effects of a 6-week carbohydrate-restricted diet on total and regional body composition and the relationships with fasting hormone concentrations. Twelve healthy normal-weight men switched from their habitual diet (48% carbohydrate) to a carbohydrate-restricted diet (8% carbohydrate) for 6 weeks and 8 men served as controls, consuming their normal diet. Subjects were encouraged to consume adequate dietary energy to maintain body mass during the intervention. Total and regional body composition and fasting blood samples were assessed at weeks 0, 3, and 6 of the experimental period. Fat mass was significantly (Presulted in a significant reduction in fat mass and a concomitant increase in lean body mass in normal-weight men, which may be partially mediated by the reduction in circulating insulin concentrations.
Καλησπέρα Ανδρέα,
αναφέρομαι κυρίως στην μη-παθολογική (αν θέλεις να την ονομάσουμε έτσι) υπογλυκαιμία, μιας και ο οργανισμός ενός υγιούς ανθρώπου δεν θα τον αφήσει όπως προαναφέραμε να πέσει εύκολα χαμηλότερα από 50-54 mg/dl… βέβαια ξαναλέω ότι άν μιλάμε για περιπτώσεις πχ. ελλιποβαρών ατόμων με πολύ χαμηλή θερμιδική πρόσληψη και έντονη φυσική δραστηριότητα/άσκηση, βλέπουμε και “παθολογική” υπογλυκαιμία…. εκεί παρατηρούμε και σημαντική μείωση μυϊκού ιστού μιας και το άτομο έχει πολύ μεγαλύτερη ενεργειακή δαπάνη σε σύγκριση με την ενεργειακή του πρόσληψη. Η σύσταση της διατροφής θα παίξει ρόλο, η πρωτεΐνη συμφωνω είναι πολύ σημαντική να είναι σε επίπεδα 1.2 -1.8 γραμ πρωτεΐνης ανά κιλό σωματικού βάρους για να διατηρήσει τη μυΐκή μάζα ή και να την αυξήσει πάντα όμως σχεδόν σε συνδυασμό με την άσκηση.
Το άρθρο που αναφέρεις αν και μία δεκαετία παλίο είναι πολύ καλό! Αλλά όλοι οι επιστήμονες γνωρίζουμε ότι δεν φτάνει μία μελέτη για να αλλάξουν οι γνώσεις μας και οι θεωρίες στην φυσιολογία. Πολύ σημαντικό να αναφέρουμε ότι τα ατομα στην παραπάνω εργασία κατανάλωναΝ επαρκής θερμίδες και δεν ήταν σε δίαιτα! Οπότε καταλαβάινεις ότι δεν αναφερόμουν σε τέτοιες περιπτώσεις!
Σου παραθέτω κάποιες ενδιαφέρουσες μελέτες. Το συμπέρασμα που νομίζω πρέπει να κρατήσουμε είναι ότι ακόμα αρκετές έρευνες παραθέτουν αντιφατικά αποτελέσματα όσον αφορά τις δίαιτες χαμηλές σε υδατάνθρακες και τις επιδράσεις τους στη σωματική σύσταση και το μεταβολισμό. Σίγουρα πρέπει να ελεγχθούν εξωγενείς παράγοντες όπως εαν η διατροφή συνδυάζεται με άσκηση ή όχι, πόσο χαμηλή δίαιτα σε υδατάνθρακες εννοούμαι, τί συστάση πρωτεΐνης έχει αυτή η διατρόφή, σε τί πληθυσμό έχει μελετηθεί, ηλικία κλπ). Καταλαβαίνετε ότι χρειάζονται πολλές μελέτες για να καταλάβουμε τι γίνεται. Αυτό όμως που είναι να θυμόμαστε νομίζω είναι ότι και οι υδατάνθρακες όπως και οι πρωτεΐνες και τα λίπη έιναι απαραίτητοι στον οργανισμό, μοναδική πηγή ενέργειας για το κεντρικό νευρικό σύστημα, απαραίτητη πηγή ενέργειας για τις αποθήκες μυϊκού γλυκογόνου κλπ.
J Am Diet Assoc. 2007 Oct;107(10):1792-6.
Blood ketones are directly related to fatigue and perceived effort during exercise in overweight adults adhering to low-carbohydrate diets for weight loss: a pilot study.
White AM, Johnston CS, Swan PD, Tjonn SL, Sears B.
Ketogenic diets have been associated with reductions in free-living physical activity, a response that can be counterproductive in individuals trying to lose weight. To explore whether popular low-carbohydrate diets might impact the desire to exercise by raising blood ketone concentrations, fatigue and perceived effort during exercise were compared in untrained, overweight adults adhering to a ketogenic low-carbohydrate diet or to a control diet low in carbohydrate, but not ketogenic (5%, 65%, and 30% or 40%, 30%, and 30% of energy from carbohydrate, fat, and protein, respectively). In this prospective, randomized, 2-week pilot study, all meals and snacks were provided to subjects, and energy intake was strictly controlled to provide approximately 70% of that needed for weight maintenance. At baseline and at the end of week 2, exercise testing was conducted in fasting participants. Weight loss and the reductions in fat mass did not differ by group during the trial. At week 2, blood beta-hydroxybutyrate concentrations were 3.6-fold greater for the ketogenic vs nonketogenic group (P=0.018) and correlated significantly with perceived exercise effort (r2=0.22, P=0.049). Blood beta-hydroxybutyrate was also significantly correlated to feelings of “fatigue” (r=0.458, P=0.049) and to “total mood disturbance” (r=0.551, P=0.015) while exercising. These pilot data indicate that ketogenic, low-carbohydrate diets enhance fatigability and can reduce the desire to exercise in free-living individuals.
Eur J Nutr. 2013 Feb;52(1):317-25. doi: 10.1007/s00394-012-0338-0. Epub 2012 Mar 11.
Comparison of the effects of weight loss from a high-protein versus standard-protein energy-restricted diet on strength and aerobic capacity in overweight and obese men.
Wycherley TP, Buckley JD, Noakes M, Clifton PM, Brinkworth GD.
PURPOSE:
To compare the effects of two low-fat, hypoenergetic diets differing in carbohydrate-to-protein ratio, on strength and aerobic capacity measures in overweight and obese men.
METHODS:
In a parallel design, 56 men (age, 45.5 ± 8.7 years; BMI, 33.6 ± 3.9 kg/m(2)) were randomly assigned to a low-fat, energy-restricted diet (7,000 kJ/day) with either high protein (HP: protein/carbohydrate/fat % energy, 35:40:25) or standard protein (SP, 17:58:25). Body weight, body composition, muscle strength and aerobic capacity were assessed at baseline and after 12 weeks.
RESULTS:
Forty-two participants completed the study (HP, n = 21; SP, n = 21). Both groups experienced similar reductions in body weight (HP, -10.7 ± 5.3 kg [-9.8%]; SP, -8.7 ± 3.5 kg [-8.4%]) and fat-free mass (HP, -2.8 ± 3.6 kg; SP, -3.2 ± 2.7 kg; P 0.14 time × group interaction). There was a trend for a greater reduction in fat mass in the HP diet group, (-7.7 ± 4.3 kg [-21.2%] vs. -5.4 ± 3.3 kg [-15.1%]; P < 0.001 time; P = 0.06 time × group interaction). Absolute peak oxygen uptake did not change in either group (P = 0.39 time; P = 0.50 time × group interaction). Overall, in both groups, relative peak oxygen uptake increased (2.9 ± 2.8 ml kg(-1) min(-1) [8.9%]), peak isometric knee extensor strength increased (14.1 ± 35.7 Nm [7.1%]) and peak handgrip strength decreased (-1.6 ± 4.1 kg [-3%]) (P ≤ 0.02 time for all), with no diet effect (P ≤ 0.23 time × group interaction).
CONCLUSION:
In overweight and obese men, both a HP and SP diet reduced body weight and improved body composition with similar effects on strength and aerobic capacity.
The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism June 1, 2004 vol. 89 no. 6 2717-2723
Comparison of a Low-Fat Diet to a Low-Carbohydrate Diet on Weight Loss, Body Composition, and Risk Factors for Diabetes and Cardiovascular Disease in Free-Living, Overweight Men and Women
Kelly A. Meckling, Caitriona O’Sullivan and Dayna Saari
Abstract
Overweight and obese men and women (24–61 yr of age) were recruited into a randomized trial to compare the effects of a low-fat (LF) vs. a low-carbohydrate (LC) diet on weight loss. Thirty-one subjects completed all 10 wk of the diet intervention (retention, 78%). Subjects on the LF diet consumed an average of 17.8% of energy from fat, compared with their habitual intake of 36.4%, and had a resulting energy restriction of 2540 kJ/d. Subjects on the LC diet consumed an average of 15.4% carbohydrate, compared with habitual intakes of about 50% carbohydrate, and had a resulting energy restriction of 3195 kJ/d. Both groups of subjects had significant weight loss over the 10 wk of diet intervention and nearly identical improvements in body weight and fat mass. LF subjects lost an average of 6.8 kg and had a decrease in body mass index of 2.2 kg/m2, compared with a loss of 7.0 kg and decrease in body mass index of 2.1 kg/m2 in the LC subjects. The LF group better preserved lean body mass when compared with the LC group; however, only the LC group had a significant decrease in circulating insulin concentrations. Group results indicated that the diets were equally effective in reducing systolic blood pressure by about 10 mm Hg and diastolic pressure by 5 mm Hg and decreasing plasminogen activator inhibitor-1 bioactivity. Blood β-hydroxybutyrate concentrations were increased in the LC only, at the 2- and 4-wk time points. These data suggest that energy restriction achieved by a very LC diet is equally effective as a LF diet strategy for weight loss and decreasing body fat in overweight and obese adults.
Metabolism. 2013 Apr;62(4):595-603. doi: 10.1016/j.metabol.2012.10.010. Epub 2012 Nov 20.
Acute effects of different diet compositions on skeletal muscle insulin signalling in obese individuals during caloric restriction.
Wang CC, Adochio RL, Leitner JW, Abeyta IM, Draznin B, Cornier MA.
OBJECTIVE:
The cellular effects of restricting fat versus carbohydrate during a low-calorie diet are unclear. The aim of this study was to examine acute effects of energy and macronutrient restriction on skeletal muscle insulin signalling in obesity.
MATERIALS/METHODS:
Eighteen obese individuals without diabetes underwent euglycemic-hyperinsulinemic clamp and skeletal muscle biopsy after: (a) 5days of eucaloric diet (30% fat, 50% carbohydrate), and (b) 5days of a 30% calorie-restricted diet, either low fat/high carbohydrate (LF/HC: 20% fat, 60% carbohydrate) or high-fat/low carbohydrate (HF/LC: 50% fat, 30% carbohydrate).
RESULTS:
Weight, body composition, and insulin sensitivity were similar between groups after eucaloric diet. Weight loss was similar between groups after hypocaloric diet, 1.3±1.3kg (p2.5 h may benefit from higher intakes of up to 90 g · h(-1). Products containing special blends of different carbohydrates may maximize absorption of carbohydrate at such high rates. In real life, athletes undertake training sessions with varying carbohydrate availability. Whether implementing additional “train-low” strategies to increase the training adaptation leads to enhanced performance in well-trained individuals is unclear.
Iφιγένεια, γράφεις ότι οι υδατάνθρακες είναι απαραίτητοι στον οργανισμό. Είναι ξεκάθαρο πως δεν είναι. Δεν υπάρχει καμία παθογένεια από τον περιορισμό των υδ/κων στην ανθρώπινη διατροφή. Τον αντίλογο περί νευρικού συστήματος τον ακούω συχνα, όμως το νευρικό σύστημα τροφοδοτείται με γλυκόζη άλλωστε μέσω της γλυκονεογένεσης. Mάλιστα σε πλήρη αφαγία είναι πολύ πιθανό να αυξάνονται τα αποθέματα γλυκογόνου, όπως δείχνει κλασσική μελέτη σε πιθήκους.
Starvation and glycogen of the brain and vital organs of rhesus monkey
AMERICO RIyERA, JR. @DJOSE MARTINEZ-DE JESUS
ABSTRACT
The brain, visceral organs and muscle of the rhesus monkey were examined for their total glycogen contents after starvation periods of from 1 to 4 days. The glycogen concentration of the brain increased significantly during the 4 days, reaching a maximum of 50% above normal levels on day 2 of starvation. In contrast to the glycogen accumulation by the brain, the glycogen reserves of the liver fell precipitously during the first day of deprivation and remained at the new low level of 3 to 5% of the control over the next 3 days. Muscle glycogen remained essentially unaltered over the first 3 days of starvation and decreased by 50% on day 4. The glycogen of the heart, lung, spleen and kidney did not change significantly during the 4 days of starvation.
The elevated cerebral glycogen concentrations brought about by 48 hours of starvation
were not reversed by 4 days of ad libitum feeding. J. Nutr. 104: 1189-1194,1974.
Υπάρχουν ολόκληροι πληθυσμοί όπως οι Εσκιμώοι , που δεν τρώνε υδατάνθρακες. Αν ίσχυε αυτό που λες αυτοί θα είχαν πεθάνει. Τα επί μέρους ζητήματα μίας χαμηλής σε υδατάνθρακα διατροφής αναλύονται παρακάτω
Metabolic Effects of the Very-Low-Carbohydrate Diets: Misunderstood “Villains” of Human Metabolism
Καλησπέρα. Πολύ ενδιαφέρον άρθρο και πολύ ενδιαφέροντα σχόλια! Αν μου επιτρέπετε, θα ήθελα να κάνω μερικές παρατηρήσεις:
1) Στην έρευνα που αναφέρθηκε παραπάνω (Metabolism. 2002 Jul;51(7):864-70.
Body composition and hormonal responses to a carbohydrate-restricted diet.
Volek JS, Sharman MJ, Love DM, Avery NG, Gómez AL, Scheett TP, Kraemer WJ.) και η οποία, σημειωτέον, διεξήχθη με χρηματοδότηση του Ιδρύματος Άτκινς (http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0026049502000100), η ομάδα υπό εξέταση είχε την παρακάτω διατροφή:
The aim of the intervention diet was to reduce carbohydrate intake to 5% to 10% of energy. The diet was designed so that fat comprised approximately 60% of energy with no restrictions on the type of fat from saturated and unsaturated sources or cholesterol levels. The actual diets consumed were mainly comprised of beef (eg, hamburger, steak),
poultry (eg, chicken, turkey), fish, oils, cheese, eggs, various nuts/seeds and peanut butter, vegetables, salads with low-carbohydrate dressing, protein powder, and water or low-carbohydrate diet drinks. Foods avoided or consumed infrequently included fruits and fruit juices, most dairy products (with the exception of hard cheeses and heavy cream), breads, cereals, beans, rice, desserts/sweets, or any other foods containing significant amounts of carbohydrate. A portion of the foods consumed during the intervention diet (30% to 40% of total energy) were provided to subjects during weekly meetings to review compliance with the registered dietitian. These foods included pumpkin seeds, roasted cheese, low-carbohydrate bars, shakes, and bake mix (Atkins
Nutritionals, Inc, Hauppauge, NY) and protein powders (Super Whey Fuel and Fuel Plex Lite, Twin Laboratories, Hauppauge, NY). Subjects were also provided with a daily multivitamin/mineral complex (Daily One Caps With Iron, Twin Laboratories).
Η αναλογία μεταξύ υδρογονανθράκων, πρωτεϊνών και λιπών, είναι σχεδόν ταυτόσημη με τη δίαιτα των Εσκιμώων (http://en.wikipedia.org/wiki/Inuit_diet), όπου η μεγάλη αναλογία λιπών (και ιδίως το μεγάλο ποσοστό ω3 λιπών) αποτρέπει το φαινόμενο του Rabbit Starvation (http://en.wikipedia.org/wiki/Rabbit_starvation). Επιπλέον, η αυξημένη (αναλογικά) κατανάλωση αμινοξέων βοήθησε στη διατήρηση ή και επαύξηση μυικού ιστού, παράλληλα με τη δημιουργία γλυκόζης από το συκώτι.
Από την άλλη, σε ακραίες συνθήκες (γενικής έλλειψης τροφής), από πού αλλού θα μπορούσε να παραχθεί γλυκόζη, αν όχι από τα αμινοξέα? Φυσικά και θα έχανε κάποιος μυικό ιστό. Σε ποιο επιχείρημα όμως μπορεί να είναι χρήσιμο αυτό?
Έχω την εντύπωση ότι τα παραπάνω δεν αποδεινύουν ούτε ότι οι υδρογονάνθρακες είναι άχρηστοι, ούτε ότι είναι εκ των ων ουκ άνευ, ούτε ότι και ότι οι πρωτεϊνες και τα λίπη είναι η βέλτιστη διατροφή. Στο δικό μου μυαλό, σημαίνει απλά ότι το σώμα μας είναι φτιαγμένο να προσαρμόζεται και να αναζητά τον καταλληλότερο τρόπο επιβίωσης και ότι έχει αναπτύξει πολλούς μηχανισμούς προκειμένου να πετυχαίνει αυτό το σκοπό.
Παράδειγμα? Η φρουκτόζη μπλοκάρει τoυς υποδοχείς λεπτίνης στον εγκέφαλο και επιπλέον αυξάνει την αποθήκευση του διατροφικού λίπους απευθείας στα λιπαρά κύτταρα του οργανισμού μας – αντίθετα με τη διαδεδομένη αντίληψη ότι μόνο μέσω της ινσουλίνης δημιουργείται λίπος (http://ajpregu.physiology.org/content/ajpregu/early/2008/08/13/ajpregu.00195.2008.full.pdf). Αν δεν λάβουμε υπόψη εξελικτικούς, ανθρωπολογικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες, δεν πρόκειται να καταλάβουμε το μηχανισμό.
Να δούμε τι δείχνει ίσως το παραπάνω? Να δώσουμε μια θεωρητική ερμηνεία? Ας δοκιμάσουμε: Οι σημερινοί άνθρωποι είμαστε απόγονοι ειδών τα οποία εξελίχθηκαν σε περιβάλλον όπου (1) υπήρχε εναλλαγή εποχών (όχι μόνο τροπικό καλοκαίρι ή αρκτικός χειμώνας), (2) στο τέλος του φθινοπώρου, υπήρχε αφθονία τροφής σε μορφή φρούτων (μόνο σε αυτά και στο μέλι υπάρχει φρουκτόζη, εξ όσων γνωρίζω), άρα και αφθονία φρουκτόζης (3) καταναλώναμε μανιωδώς φρούτα όταν αυτά υπήρχαν, (4) τους επόμενους μήνες (το χειμώνα) το αποθηκευμένο λίπος αποδεικνυόταν πολύτιμο, άρα επιβίωσε εκείνη η ομάδα που είχε αναπτύξει τους παραπάνω μηχανισμούς με τη φρουκτόζη και το διαιτητικό λίπος (και επιπλέον μεταβόλιζε με διαφορετικά ένζυμα στο συκώτι τη γλυκόζη απ’ ό,τι τη φρουκτόζη) – κάτι σαν ένα κουμπί turbo-boost για να φτιάξει όσο περισσότερο λίπος προλάβαινε πριν έρθει ο χειμώνας!
Εάν υποθέσουμε ότι αυτό στέκει, πώς μπορεί εδώ να πει κάποιος ότι οι υδατάνθρακες είναι άχρηστοι? Ίσως να οφείλουμε τη μέχρι επιβίωσή μας στη λίγη έξτρα βοήθεια που πήραμε σε λίπος από τη φρουκτόζη! (άσχετα αν τώρα, στην εποχή της αφθονίας τροφής και των επεξεργασμένων τροφίμων, μας δημιουργεί τεράστια προβλήματα παχυσαρκίας και χρόνιων ασθενιών)
Γενικά, βλέπω πως βασικές λειτουργίες του σώματός μας εξετάζονται από διάφορες “σχολές”, μεμονωμένα και αποκομμένα από τις παραμέτρους του φυσικού περιβάλλοντος που τις διαμόρφωσαν. Νομίζω έχουμε ακόμα πολλά να καταλάβουμε, οπότε οι δογματισμοί θεωρώ ότι περισσότερο συσκοτίζουν, παρά διαφωτίζουν. Άλλωστε, οι επιστήμονες έχουν το μοναδικό προνόμιο να μπορούν να κάνουν στροφή 180 μοιρών στις απόψεις τους και ακόμα και τότε να θεωρούνται αξιόπιστοι (εφόσον τεκμηριώνουν με την “επιστημονική μέθοδο” τις απόψεις τους). Ας το εκμεταλλετούμε!
Καλησπέρα Στράτο, καλώς όρισες και ευχαριστώ για τα καλά λόγια. Προσωπικά είμαι της σχολής της επιστημονικής τεκμηρίωσης, δεν ανήκω κάπου, και ευχαρίστως θα αλλάξω τις απόψεις μου αν αυτές δεν στηρίζονται από επιστημονικά δεδομένα. :)
Έχεις δώσει ένα link για το Rabbit Starvation, το έχω ξαναδεί αυτό το λινκ σε συζητήσεις. Δεν πρόκειται για επιστημονικό όρο, και αν δεις στο link που έβαλες δεν υπάρχει καμία παραπομπή σε επιστημονική έρευνα για αυτό, παρά μόνο προσωπικές μαρτυρίες, τις ίδιες που μπορείς να βρεις και για άλλα ατεκμηρίωτα ζητήματα στη wikipedia , π.χ. για το τέρας του Λόχνες. http://en.wikipedia.org/wiki/Lochness_Monster
Το τι σου δίνω λινκ με το τέρας του Λόχνες δεν σημαίνει ότι αυτό υπάρχει, σημαίνει ότι κάποιοι πιστεύουν ότι υπάρχει. Το ίδιο και για το rabbit starvation. Κατά τη γνώμη μου περισσότερο πιθανό να υπάρχει τέρας του Λόχνες παρά rabbit starvation. Και τα δύο πάντως δεν έχουν επιστημονικά δεδομένα που έστω να δείχνουν ότι μπορούν να υφίστατανται.
Καλημέρα, ευχαριστώ για την απάντηση.
Ούτε κι εγώ έχω βρει πολλές μελέτες πάνω στο θέμα, πέρα από μία του 1988 (βλέπε “Α” παρακάτω), η οποία όμως δε φαίνεται να τάραξε και πολύ τα νερά στη βιβλιογραφία και κάποιες άλλες (μάλλον εμπειρικές) αναφορές (βλέπε “Β” παρακάτω) που είναι ενσωματωμένες στο Dietary Reference Intakes for Energy, Carbohydrate, Fiber, Fat, Fatty Acids, Cholesterol, Protein, and Amino Acids (Macronutrients) (2005)
Μια σχετικά καλή παρουσίαση που βγάζει νόημα βιοχημικά, είναι αυτή εδώ:
http://www.second-opinions.co.uk/fat-not-protein.html#.UkEokHgX5T8
Το πρόβλημα, έτσι όπως παρουσιάζεται στη θεωρητική του βάση, είναι πως όταν σε μια δίαιτα έχουμε σχεδόν εξαλείψει τους υδατάνθρακες, τότε εάν και το λίπος είναι χαμηλό, το αποτέλεσμα θα είναι να μην παράγεται ικανοποιητική ποσότητα κετονών για ενέργεια, οπότε το σώμα θα υπερκαταναλώνει αμινοξέα για τη παραγωγή και γλυκόζης και κετονών. Συνέπεια αυτού θα είναι ο μεγάλος καταβολισμός συν τη συγκέντρωση αμμωνίας και ουρίας. Άρα δεν έχει να κάνει μόνο με το «όριο» του 40% ή 50% των πρωτεϊνών, αλλά και με το πολύ χαμηλό λίπος.
(Α)
Protein poisoning and coastal subsistence
Noli, D.a, Avery, G.b
a. Archaeology Department, University of Cape Town, Rondebosch, 7700, South Africa
b. Archaeology Department, South African Museum, Box 61, Cape Town, 8000, South Africa
Abstract
The known effects of protein poisoning and the safe limits of protein intake are described. Attention is drawn to the need for consideration of the implications of the debilitating and potentially serious consequences of excess protein consumption when reconstructing palaeodiets and subsistence strategies. In spite of the ready availability of a stable source of protein-rich marine foods, the limits to protein utilization for energy (20-50% of daily needs) would have forced coastal hunter-gatherers to provide for a nutritional balance between protein and fat- or carbohydrate-rich sources of food. Current hypotheses concerning coastal palaeodiets are based on excessive protein intake and do not deal adequately with this problem. The concept of a largely protein marine diet as an economic strategy over more than a few days is questioned.
(Β) “Dietary Reference Intakes for Energy, Carbohydrate, Fiber, Fat, Fatty Acids, Cholesterol, Protein, and Amino Acids (Macronutrients)”
http://www.nap.edu/openbook.php?record_id=10490&page=693
http://www.nap.edu/openbook.php?record_id=10490&page=694
ΥΓ
Η παρατήρηση για «ευκαιρία» αλλαγής απόψεων, δε γράφτηκε μ’ εσένα κατά νου ;)
Στράτο, πάλι πας σε ανεκδοτολογικές αναφορές. O Stefanson , ο οποίος έγραψε το Fat of the Land που είναι ενδιαφέρον βιβλίο, απλά παρατηρούσε τους Εσκιμώους. Τα κείμενα που παραθέτεις έχουν βιβλιογραφία σε κάποια points που κάνουν αλλά την χρησιμοποιούν για να κάνουν άλματα σε άλλα επιχειρήματα τα οποία δεν έχουν βιβλιογραφία και δεν στηρίζονται σε δεδομένα, μάλλον είναι αντίθετα στα δεδομένα και στην πραγματικότητα. Τι λέει η πραγματικότητα; Αυτή τη στιγμή που μιλάμε υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι που κάνουν βάρη και ακολουθούν διατροφές πλούσιες σε πρωτεΐνη. Τις ακολουθούν επί δεκαετίες τις διατροφές αυτές. Δεν υπάρχει καμία απολύτως αναφορά στη βιβλιογραφία για κάποιον από αυτούς να έπαθε κάτι στην υγεία του, ίσα ίσα, είναι ένας πληθυσμός με εξαιρετικά χαμηλή συχνότητα σε προβλήματα υγείας. Δεν υπάρχει ούτε ένα, ούτε μισό, περιστατικό ανθρώπου που να έπαθε κάτι. Σου συστήνω να διαβάσεις αυτό