Μία δίαιτα αποτοξίνωσης, και γενικά μία χορτοφαγική δίαιτα χωρίς παρουσία ζωικών προϊόντων,  μπορεί να δημιουργήσει πολύ σοβαρά προβλήματα υγείας. Αν δεν τρώμε τίποτε άλλο παρά φρούτα και λαχανικά, έχουμε εξασφαλισμένο πως είτε θα υποφέρουμε από αβιταμίνωση, είτε θα παρουσιάσουμε αναιμία. Γιατί; Τα φρούτα και τα λαχανικά δεν έχουν βιταμίνες του συμπλέγματος Β, δεν έχουν αρκετή πρωτεΐνη, δεν έχουν αρκετό ασβέστιο και γενικά είναι μία διατροφή που  υπολείπεται πολύ σε πολλά.  Τα οστά θα χάσουν το ασβέστιό τους, οι μύες  θα αδυνατίσουν (μαζί και η καρδιά), το ανοσοποιητικό  σύστημα θα βρεθεί εκτεθειμένο. Προσοχή: Το ανθρώπινο σώμα σας δεν θα μας ειδοποιήσει με κάποιο κόκκινο λαμπάκι όταν έχει έλλειψη από βιταμίνη Β12. Οι περισσότεροι άνθρωποι που μπαίνουν σε τέτοιες διαδικασίες νιώθουν υπέροχα στην αρχή γιατί αυθυποβάλλονται. Το τι νιώθουμε είναι ευμετάβλητο και  υποκειμενικό. Η αναιμία και η αβιταμίνωση δεν είναι.

    • Άγνοια βασικής βιοχημείας. Ο άνθρωπος διαθέτει το  ήπαρ, ένα αποτελεσματικό όργανο που δεσμεύει πολλές από τις δυνητικά επικίνδυνες ουσίες του φαγητού, είτε αυτό είναι κρέας είτε φρούτα και λαχανικά.
    • Άγνοια βασικών αρχών τοξικολογίας .Η «αποβολή των τοξινών» είναι το πρώτο πιασάρικο κόλπο, εύκολο να παπαγαλιστεί από  όσους προωθούν  της αποτοξίνωση και τα σχετικά προϊόντα. Τι είναι οι «τοξίνες»; Οι τοξίνες είναι μία αυθαίρετη έννοια που υπονοεί την δηλητηριώδη ιδιότητα μίας ουσίας. Θα σας έκανε εντύπωση αν μαθαίνατε ότι οποιαδήποτε ουσία (ανεξαρτήτως προέλευσης, είτε από κρέας είτε από φρούτα) μπορεί να έχει δηλητηριώδη επίδραση, αν υπερκαταναλωθεί; Μία ουσία δεν κατηγοριοποιείται σαν βλαβερή ή ασφαλής ανεξάρτητα της δόσης στην οποία λαμβάνεται, γι’ αυτό και ο όρος «τοξίνη» δεν έχει νόημα. ‘Ένα παράδειγμα είναι η παρότρυνση για να πίνουμε «άφθονο νερό» που συναντάμε στις δίαιτες αποτοξίνωσης. Το νερό είναι απαραίτητο για να ζήσουμε αλλά η  υπερκατανάλωση νερού μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στο θάνατο.
    • Μετατόπιση του προβλήματος και της ευθύνης. Αφού το συκώτι διαχειρίζεται τις ουσίες που εμπεριέχονται  στις τροφές , το  πρόβλημα των μεγάλων γευμάτων  του Πάσχα και των Χριστουγέννων δεν είναι στις «τοξίνες» αλλά στις θερμίδες, στο υπερβολικό φαγητό με άλλα λόγια.
    • Αδικαιολόγητη διχοτόμηση των τροφών σε δυνάμεις του καλού και του κακού: τα φρούτα και τα λαχανικά είναι οι καλοί , οι υγιεινοί ήρωες  και τα κρέατα είναι οι κακοί, οι βλαβεροί. Μακάρι τα πράγματα να ήταν τόσο απλά .

Συκώτι το αποτοξινωτικό

Θα σας παραθέσω κάποιες δικές μου παρατηρήσεις στο θέμα: Συνήθως οι άνθρωποι που γίνονται ψυχωτικοί με τις τοξίνες υποφέρουν από κάποια μορφής διατροφική διαταραχή. Είτε έχουν νευρική ορθορεξία,  είτε αδηφαγία, και πολύ συχνά προσκολλούνται σε όσους ενδυναμώνουν τον φόβο τους. Επίσης παρατηρώ σε αυτά τα άτομα το φαινόμενο Dunning-Kruger.

 

Τι μπορείτε εσείς να κάνετε γι’ αυτό; 

Όταν ακούτε έναν ισχυρισμό για οποιοδήποτε τρόφιμο πως κάνει καλό ή κακό, το καλύτερο πράγμα που μπορείτε να κάνετε είναι δύο απλές ερωτήσεις. Η πρώτη είναι να ρωτήσετε  τον “ειδικό” που προτείνει την αποτοξίνωση ποια είναι η χημική ουσία που κάνει το τρόφιμο αυτό υγιεινό ή ανθυγιεινό. Είναι σχεδόν απίθανο πως θα λάβετε συγκεκριμένη απάντηση, είτε θα σας πουν “το έχω ακούσει” ή “όλοι το λένε” ή “το διάβασα στο ίντερνετ” ή “θα σου στείλω βιντεάκι να δεις τι μας κρύβουν!” Αν πάλι σας πουν συγκεκριμένη ουσία, ρωτήστε σε τι δόση μπορεί αυτή η ουσία να κάνει κακό. Τότε θα σιγουρευτείτε πως ο άνθρωπος που διατυπώνει τον ισχυρισμό απλά παπαγαλίζει κάτι που διάβασε ή άκουσε αλλά ποτέ δεν μπήκε στον κόπο να δει αν αυτό που αναπαράγει είναι αλήθεια.

Και αν δε σας έπεισαν ότι διαβάσατε παραπάνω μπορείτε να διαβάσετε τι αναφέρει το επίσημο site του Harvard ή ο γιατρός Steven Novella.

Η αποτοξίνωση δεν είναι έννοια που πρέπει να χρησιμοποιείται σε διατροφικό πλαίσιο και κανονικά δε χρησιμοποιείται από όσους ενδιαφέρονται πραγματικά για την υγεία των πελατών τους.

Διαβάστε επίσης

Αποτοξίνωση και αφαγία: Μία ιστορία από το παρελθόν

Toxins”: the new evil humours

Κακή Επιστήμη του Μπεν Γκολντέικερ

Στοιχειωμένος Κόσμος του Carl Sagan

Βιβλιογραφία

Βαλαβανίδης Αθ. (2007).  Οικοτοξικολογία και Περιβαλλοντολογική Τοξικολογία-Ερευνητική μεθοδολογία για την εκτίμηση οικολογικού κινδύνου από επικίνδυνες χημικές ουσίες. Τμήμα Χημείας Πανεπιστημίου Αθηνών

Δημόπουλος Κ. και Αντωνοπούλου Σ. (2000). Βασική Βιοχημεία

Geissler and Powers. (2007). Human Nutrition