Από τον Ανδρέα Ζουρδό, Διαιτολόγο διατροφολόγο
Το θέμα των πολλών γευμάτων είναι, αναμφισβήτητα, από τα πιο κλισέ θέματα που υπάρχουν για την διατροφή. Παρ’ ότι αποδείξεις ότι και τα 3 γεύματα είναι εξίσου καλή επιλογή με τα 6 γεύματα υπάρχουν διαθέσιμες σε ανασκόπηση της βιβλιογραφίας από το 1997, 13 χρόνια μετά, το δόγμα του “πολλά και συχνά γεύματα” παπαγαλίζεται στα Μ.Μ.Ε σχεδόν καθημερινά.Μία πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στην Βρετανική εφημερίδα Διατροφής εξέτασε το αν τα περισσότερα γεύματα βοηθούν την απώλεια λίπους. Η έρευνα συνέκρινε 2 διατροφές που δημιουργούσαν το ίδιο έλλειμμα θερμίδων. Η μία είχε 3 γεύματα και 3 σνακ και η άλλη 3 κύρια γεύματα. Η έρευνα διήρκεσε 8 εβδομάδες και έλεγχε παράγοντες που ανοίγουν την όρεξη όπως η γκρελίνη. Στο τέλος των 8 εβδομάδων η απώλεια βάρους ήταν ίδια για τις δύο διατροφές. Εκτός αυτού η έκκριση γκρελίνης ήταν ίδια και για τις 2 ομάδες, κάτι που δείχνει ότι μεταξύ 3 και 6 γευμάτων δεν υπάρχει διαφορά στην ρύθμιση της όρεξης όταν οι θερμίδες είναι ίδιες.

Είτε πολλά, είτε λίγα γεύματα , αυτό που λέμε μεταβολισμός μένει ίδιο. Συνεχίστε την ζωή σας χωρίς να σας απασχολεί τι ώρα θα φάτε γιατί απλά δεν παίζει κανένα ρόλο.
Ενίοτε τα πολλά γεύματα μπορεί να είναι κακή επιλογή, όπως σε ασθενείς όπου έχουν προβεί σε βαριατρική εγχείρηση αφαίρεσης βάρους όπου έχει αποδειχτεί πως η οδηγία για πολλαπλά γεύματα ενδεχομένως να ανοίγει την όρεξη και να προκαλεί αυξημένη κατανάλωση θερμίδων σύμφωνα με Βραζιλιάνους ερευνητές, ολόκληρη η μελέτη εδώ.

To επιχείρημα του τζακιού. Πρόκειται για το επιχείρημα “ειδικών” πως τα πολλά γεύματα αυξάνουν το μεταβολισμό (παρά τις επιστημονικές αποδείξεις για το αντίθετο). Τι λέει ακριβώς το επιχείρημα αυτό: “Το σώμα είναι σαν το τζάκι, όσο πετάς ξύλα καίει η φωτιά” . Οπότε παιδιά αν πιούμε νερό δεν καίμε θερμίδες γιατί η φωτιά θα σβήσει; Τι; Δεν είναι σαν το τζάκι το σώμα μας τελικά; Αποφασίστε. Είναι ή δεν είναι;
Στον αντίποδα των πολλών γευμάτων, υπάρχει η μέθοδος της διαλειμματικής νηστείας, γνωστή στα αγγλικά ως intermittent fasting. Η διαλειμματική νηστεία τυπικά περιλαμβάνει πολύωρες (συνήθως 16-18 ώρες) περιόδους πλήρους αποχής από το φαγητό. Η μέθοδος αυτή έχει μερικούς φανατικούς υποστηρικτές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, οι οποίοι αναφέρουν αρκετά ικανοποιητικά αποτελέσματα.
Εν κατακλείδι, τα πολλά και συχνά γεύματα δεν είναι η μόνη ή η βέλτιστη λύση στην απώλεια λίπους όπως πιστεύει η κοινή γνώμη. Εξίσου αποτελεσματικά είναι και τα 3 γεύματα. Αυτό το επιστημονικό εύρημα είναι πολύ σημαντικό για όλους τους ανθρώπους που δεν αλλάζουν διατροφικές συνήθειες λόγω του ότι η δουλειά τους ή ο τρόπος ζωής τους γενικά δεν τους επιτρέπει να κάνουν 6 γεύματα κάθε μέρα. Η αλλαγή και η συμμόρφωση σε μία υγιεινή διατροφή μπορεί να είναι πολύ λιγότερο επώδυνη και σύνθετη διαδικασία απ’ ότι οι περισσότεροι άνθρωποι φαντάζονται.
Διαβάστε επίσης
Αντρέα παρα πολύ καλο, και επίκαιρο , αυτή την στιγμή ακολουθώ πρόγραμμα διατροφής φτιαγμένο πάνω στο interminent fasting και πάνω στο lean gains και έχω να πω ότι δουλεύει, δη ξέρω αν είναι καλύτερο αλλα δουλεύει…
Ανδρέα, η τελευταία πρόταση του άρθρου σου είναι όλο το ζουμί πιστεύω.
Τα 3 γευματα ειναι ο ελαχιστος αριθμος γευματων που δινει εξισου καλο ‘αποτελεσμα’?Θα μπορουσαμε το ιδιο να πουμε και για τα δυο?
Ποια είναι η άποψή σου για την DIT; Εγώ βρίσκω αντικρουόμενες μελέτες, με διαφορετικές παραμέτρους η κάθε μια φυσικά, αλλά και πάλι αντίθετων συμπερασμάτων. Επίσης τα πολλά γεύματα δείχνουν να έχουν θετική επίδραση σε άλλους τομείς όπως το peak της ινσουλίνης, ρύθμιση όρεξης μέσω κορεσμού διαρκείας, αλλά και μεγαλύτερη χρησιμοποίηση των λιπιδίων και για μεγαλύτερη διάρκεια.
πχ:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15640455
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8180882
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1484710
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2387273
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3592618
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18053311
Τα πολλά γεύματα δεν προσφέρουν κάποιο μεταβολικό πλεονέκτημα από άποψη καύσης θερμίδων. Από πλευράς ρύθμισης όρεξης εξαρτάται. Καλό είναι να βλέπουμε και άλλες παραμέτρους όπως το αν είναι εφικτό κάποιος να τρώει πολλά γεύματα σε μακροχρόνια βάση. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που λόγω των συνθηκών στην δουλειά τους είναι αδύνατον να τρώνε στην δουλειά, ή δεν το ευχαριστιούνται. Επίσης σε πολλούς, λόγω των κατεχολαμινών που εκκρίνονται, δεν υπάρχει όρεξη για φαγητό την ώρα της δουλειάς. Είναι θέμα προσωπικών βιορυθμών κυρίως. Εγώ αυτήν την στιγμή είμαι χωρίς πρωινό και πάει μεσημέρι – αν έτρωγα θα ένιωθα ότι θέλω να πάω για ύπνο, το οποίο δεν με βοηθά να βγάλω δουλειά :)
Τα πολλά γεύματα δεν προσφέρουν κάποιο μεταβολικό πλεονέκτημα από άποψη καύσης θερμίδων. Από πλευράς ρύθμισης όρεξης εξαρτάται. Καλό είναι να βλέπουμε και άλλες παραμέτρους όπως το αν είναι εφικτό κάποιος να τρώει πολλά γεύματα σε μακροχρόνια βάση. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που λόγω των συνθηκών στην δουλειά τους είναι αδύνατον να τρώνε στην δουλειά, ή δεν το ευχαριστιούνται. Επίσης σε πολλούς, λόγω των κατεχολαμινών που εκκρίνονται, δεν υπάρχει όρεξη για φαγητό την ώρα της δουλειάς. Είναι θέμα προσωπικών βιορυθμών κυρίως. Εγώ αυτήν την στιγμή είμαι χωρίς πρωινό και πάει μεσημέρι – αν έτρωγα θα ένιωθα ότι θέλω να πάω για ύπνο, το οποίο δεν με βοηθά να βγάλω δουλειά :)
Συμφωνώ αλλά συμφωνείς και συ πιστεύω ότι οι προσωπικές εμπειρίες δεν αποτελούν επιστημονική απόδειξη ούτε μπορούν να θεωρηθούν στατιστικά σημαντικές. Μπορείς να βρεις άλλους τόσους που δεν έχουν κανένα θέμα προσαρμογής στα πολλά γεύματα (που και πάλι παίζεται το τι θεωρεί πολύ ο καθένας και τι ζωή κάνει).
Πάντως το θέμα της θερμογενετικής επίδρασης της τροφής αν όντως ισχύει στα πολλά γεύματα, είναι ενδιαφέρον καθώς αν και μικρό ποσοστό δείχνει με έρευνες να επιρεάζεται από πολλούς παράγοντες που ίσως μπορούν να δρουν και συνεργιστικά, όπως πχ η σύσταση του γεύματος, η ποικιλία – διαφορετικότητα, ο γλυκαιμικός δείκτης του γεύματος κ.α.
Η όρεξη όπως και σε έρευνα που έβαλα πιο πάνω αλλά και εδώ:
http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0031938496004441
δείχνει να επηρεάζεται από την θερμογένεση λόγω τροφής.
Από την στιγμή μάλιστα που η “adaptive thermogenesis” έχει αποδειχθεί να δρα παρεμποδιστικά στην διατήρηση βάρους:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20935667
http://www.nature.com/ijo/journal/v31/n2/abs/0803523a.html
τότε γιατί όχι η DIT να μπορεί να δράσει βοηθητικά, με την μικρή έστω συνεισφορά που έχει.
Δεν είναι θέμα προσωπικών εμπειριών που τις παίρνω για να βγάλω μία γενική πλατφόρμα/θεωρία διατροφής, το δικό μου ενδιαφέρον είναι να κάνω την διατροφή να ταιριάζει στον βιορυθμό ενός ανθρώπου και να τον υποστηρίζει, όχι να τον διαταράσσει. Όσο πιο ευλύγιστο είναι ένα διατροφικό πρόγραμμα τόσο πιο πιθανό είναι ο άλλος να το κάνει σε μακροχρόνια βάση. Όσο πιο ψυχαναγκαστικό τόσο πιθανότερο να το παρατήσει. Οι περισσότεροι άνθρωποι που σταματούν να κοιτούν το ρολόι τους για το πότε θα φάνε νιώθουν απελευθερωμένοι, αυτό δεν θα μπορούσα να το παραβλέψω ακόμα και αν υπήρχε μεταβολικό πλεονέκτημα. ΤΟ DIT πάντως είναι σημαντικό, όπως και ο κορεσμός, γι’ αυτό και μία θερμίδα δεν είναι μία θερμίδα.
Σε αυτά δεν έχω λόγω να διαφωνίσω καθώς τα ίδια πιστεύω και γω.
Αληθεύει ότι τα συχνά και μικρά γεύματα, επειδή προκαλούν συνεχή ροή ινσουλίνης, μακροχρόνια οδηγούν σε αντίσταση και κατά συνέπεια διαβήτη;
Όχι απαραίτητα. Αν τρως μικρά και συχνά γεύματα που έχουν πολλούς υδατάνθρακες σε σταθερή βάση, ναι δεν είναι καλή ιδέα, ειδικά αν δε κινείσαι πολύ και έχεις παραπανίσιο βάρος.