Από τον Ανδρέα Ζουρδό, Διαιτολόγο διατροφολόγο

Ένα κλισέ σχεδόν σε  όλα τα άρθρα περί διατροφής  είναι να περιέχουν μία φωτογραφία με φρούτα και λαχανικά, υπονοώντας εμμέσως πλην σαφώς πόσο σημαντικές είναι αυτές οι διατροφικές ομάδες. Καμιά φορά πραγματικά το παρατραβάνε με φωτογραφίες τρισευτυχισμένων ανθρώπων που τρώνε φρούτα, (και τότε  το Shiny Happy People έρχεται στο μυαλό μου). Βέβαια υπάρχει και το θέμα της εμφάνισης αφού τα φρούτα έχουν έντονα χρώματα που τα κάνουν να προτιμώνται από άλλες διατροφικές ομάδες.  Όπως και να έχει τα λαχανικά είναι μία δημοφιλής επιλογή για  να  δημιουργήσουν κορεσμό χωρίς να προσθέσουν θερμίδες , ενώ τα φρούτα είναι σίγουρα μία καλή επιλογή σε σχέση με άλλες τροφές που περιέχουν υδατάνθρακα.   Μία ενδιαφέρουσα μελέτη η οποία διεξάχθηκε στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης δημοσιεύτηκε πριν λίγες μέρες από την British Journal of Cancer. Η μελέτη εξέτασε αν η αυξημένη πρόσληψη φρούτων και λαχανικών έχει κάποια επίδραση στις πιθανότητες για καρκίνο.  Τα κύρια σημεία που κατέληξε η έρευνα είναι τα εξής:

  • Για καρκίνους του παχέος εντέρου, του στήθους και του προστάτη υπάρχει μικρή ή μηδενική συσχέτιση μεταξύ της αυξημένης πρόσληψης φρούτων και λαχανικών. Σε πληθυσμούς που τρώνε ελάχιστα φρούτα και λαχανικά υπάρχει μία αυξημένη πιθανότητα για καρκίνο σε σχέση με πληθυσμούς που τρώνε μέτρια ποσότητα. Σε τέτοιες περιπτώσεις δεν αποκλείεται η διαφορά στην πρόσληψη να παίζει ρόλο.
  • Σε πληθυσμούς οι οποίοι δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα σίτισης (λόγω πολέμων, φτώχειας, φυσικών καταστροφών κτλ) τα στοιχεία που υπάρχουν δείχνουν πως η αυξημένη πρόσληψη φρούτων και λαχανικών συνεισφέρει ελάχιστα στις πιθανότητες για καρκίνο.
  • Όσον αφορά τους καρκίνους του ανώτερου γαστρεντερικού υπάρχει μία μέτρια μείωση στην συχνότητα των καρκίνων αν και πρέπει να δοθεί έμφαση στην συνύπαρξη άλλων παραγόντων που μπορούν να επηρεάζουν, όπως το ποτό και το κάπνισμα. Με άλλα λόγια όσοι τρώνε αρκετά λαχανικά και φρούτα είναι πιο πιθανό να μην έχουν ανθυγιεινές συνήθειες.
  • Οι ερευνητές καταλήγουν στο συμπέρασμα πως η έμφαση ως προς την επίδραση της διατροφής στην παθογένεια του καρκίνου θα πρέπει να είναι στην πρόληψη της παχυσαρκίας, με άλλα λόγια στον έλεγχο των θερμίδων και στην πρόληψη της κατανάλωσης αλκοόλ.

Κανείς δεν αρνείται πως τα φρούτα, σε μέτριες ποσότητες , είναι θρεπτικά χωρίς να δίνουν πολλές θερμίδες.  Τελευταία όμως η εμμονή με την σημασία των φρούτων στην διατροφή έχει  πάρει  εξωφρενικές διαστάσεις και προέρχεται από πηγές που έχουν  οικονομικά συμφέροντα (φρουτοπαραγωγοί, εταιρίες που παράγουν χυμούς).  Επίσης πρόσφατο φαινόμενο αποτελεί η ανάδυση στην επιφάνεια διάφορων προϊόντων (βιβλία, συμπληρώματα, τρόφιμα), τα οποία  έχουν προφανή στόχο να εκμεταλλευτούν  τις ανησυχίες των ανθρώπων να μην νοσήσουν από καρκίνο ή την αναστάτωση και την ενδεχόμενη απόγνωση πολλών καρκινοπαθών.

Αυτό που οι τσαρλατάνοι που πουλούν ελπίδα αγνοούν είναι πως ο καρκίνος είναι μία ασθένεια με σύνθετη παθοφυσιολογία. Τα φρούτα και τα λαχανικά παίζουν ελάχιστο ρόλο στην εμφάνιση καρκίνου όμως οι θερμίδες και το αλκοόλ παίζουν παίζουν σημαίνοντα ρόλο. Το πρόβλημα με αυτές τις χρήσιμες πληροφορίες είναι πολύ πιο “ξινές” από το να προτείνει κανείς την αλόγιστη κατανάλωση φρούτων.  Σχεδόν κάνεις δεν θέλει να ακούσει ότι πρέπει να περιορίσει το φαγητό ή τις μπύρες και βάζω και τον εαυτό μου μέσα. Ο περιορισμός της τροφής συγκρούεται κυρίως με τα ηδονικά συναισθήματα που προσφέρουν ορισμένες τροφές ενώ όσον αφορά το αλκοόλ μία τέτοια πληροφορία σκοντάφτει στα πρότυπα/στερεότυπα της σύγχρονης ζωής και κοινωνικοποίησης.Η επιστήμη στην συγκεκριμένη περίπτωση  περιορίζει τουλάχιστον δύο από τις πιο  θεμελιώδεις απολαύσεις. Τουλάχιστον  δεν μας χαϊδεύει τα αυτιά με  ευχάριστες ασυναρτησίες.