Από τον Ανδρέα Ζουρδό, Διαιτολόγο διατροφολόγο

Η Σπιρουλίνα είναι ένα φυσικό συμπλήρωμα διατροφής, τα κύρια  χημικά της συστατικά είναι αυτά που θα βρούμε σε ένα γεύμα με στερεά τροφή όπως πρωτεΐνες, λιπαρά οξέα, υδατάνθρακες, ιχνοστοιχεία και βιταμίνες. Σε αυτό το άρθρο θα δούμε τις επιστημονικές έρευνες που υπάρχουν για την Σπιρουλίνα χωρίς να επηρεαστούμε από το γεγονός ότι είναι και ελληνικό προϊόν. Από τις 848 διαθέσιμες οι οποίες εμφανίζονται στην διαδικτυακή επιστημονική βιβλιοθήκη του Pubmed θα επικεντρωθούμε στις πιο σημαντικές. Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει πως η Σπιρουλίνα έχει ηπατοπροστατευτική δράση, με αλλά λόγια προστατεύει το συκώτι μας ενώ μία έρευνα από τον Ismail στο πανεπιστήμιο της Αιγύπτου έδειξε πως μπορεί να έχει και αντικαρκινική δράση στο συκώτι.Άλλοι Αιγύπτιοι ερευνητές έδειξαν πως η Σπιρουλίνα και η ορογαλακτική πρωτείνη (γνωστή ως whey) προστατεύουν το συκώτι και έχουν αντιοξειδωτική δράση σε τρωκτικά.

Η Σπιρουλίνα έχει χρησιμοποιηθεί και στην θρέψη ασθενών με σκοπό την αποκατάσταση τους. Μία πρόσφατη ανασκόπηση της σχετικής βιβλιογραφίας παρατήρησε πως στις έρευνες που χρησιμοποιήθηκε η Σπιρουλίνα για την θρέψη ασθενών υπήρχε θετική επίπτωση στο βάρος τους αλλά όλες οι μελέτες είχαν σφάλματα στην μεθοδολογία με αποτέλεσμα να μην μπορούν να ληφθούν πολύ σοβαρά υπόψιν.  Μία άλλη ανασκόπηση από Έλληνες ερευνητές σημείωσε πως η αντιοξειδωτική και αντικαρκινική δράση της μπορεί να οφείλεται στην βιταμίνη Α που περιέχει.

Το πρόβλημα με την Σπιρουλίνα αρχίζει από το marketing  το όποιο γίνεται από τους Έλληνες παραγωγούς, οι οποίοι έχουν απλώσει την προπαγάνδα τους και σε αντικειμενικές υποτίθεται πηγές πληροφόρησης όπως η ελληνική Βικιπαιδεια. Στον επίσημο ιστότοπο των παραγωγών της η Σπιρουλίνα παρουσιάζεται, εμμέσως πλην σαφώς, ως ανώτερη τροφή από το βοδινό γιατί περιέχει λιγότερη χοληστερόλη. Κρίμα που οι παραγωγοί της Σπιρουλίνα αγνοούν ότι  η χοληστερόλη είναι απαραίτητη για την σωματική και πνευματική ανάπτυξη του ανθρώπου. Όσον αφορά την ατυχή σύγκριση με το κρέας, δεν χωρά συζήτηση πως το βοδινό είναι πολύ πιο συνηθισμένο στον άνθρωπο ως τροφή από τα συμπυκνωμένα φύκια. Επιπλέον, στο site της Σπιρουλίνα  αναφέρεται ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει αναφερθεί με θετικά σχόλια στην Σπιρουλίνα. Αυτό είναι αλήθεια. Αλλά ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρεται στην χρήση της σε τριτοκοσμικές χώρες , εκεί δηλαδή όπου τροφές όπως το μοσχάρι π.χ. είναι σπάνιες και η Σπιρουλίνα είναι μία φτηνή εναλλακτική πηγή πρωτεΐνης που απαιτεί ελάχιστα έξοδα παραγωγής ενώ διατηρείται εύκολα και υπό άσχημες συνθήκες, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά σε ένα από τα έγγραφα του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας.

Το γραπτό αλλά και το προφορικό marketing της Σπιρουλίνα στηρίζεται στο ότι υπήρξε κάποτε τροφή των αστροναυτών. Αυτό δεν πρέπει να μας προκαλεί δέος αφού, όπως πολλά συμπληρώματα, είναι μία συμπυκνωμένη μορφή θρεπτικών συστατικών.Επειδή καταλαμβάνει πολύ λιγότερο χώρο από ένα κανονικό ανθρώπινο γεύμα είναι επόμενο να προτιμάται στον περιορισμένο χώρο ενός διαστημόπλοιου ή ενός διαστημικού σταθμού. Ας δούμε την πραγματικότητα με ψυχραιμία πέρα από τις φανφάρες: Αν κάτι προτιμάται από τους αστροναύτες δεν σημαίνει ότι ενδείκνυται (ή ότι είναι ανώτερη επιλογή όπως αφήνεται να εννοηθεί) για τον υπόλοιπο κόσμο που περπατά στην γη. Ενδεικτικά, η χρήση αναβολικών στεροειδών έχει προταθεί σαν ένας τρόπος ώστε να αποφευχθεί η απώλεια μυικής μάζας από το σώμα των αστροναυτών κατά την διάρκεια ενός διαστημικού ταξιδιού. Με άλλα λόγια η ζωή στο διάστημα, με ότι αυτό συνεπάγεται, όπως έλλειψη βαρύτητας, η έλλειψη μηχανικού φορτίου στο σκελετό και στους μύες, αλλά και η παντελής έλλειψη σωματικής δραστηριότητας μπορεί να αλλάξει τελείως τους κανόνες και τα δεδομένα διαβίωσης ενός ανθρώπου με αποτέλεσμα κάτι που μπορεί να είναι χρήσιμο για την υγεία ενός αστροναύτη να μην είναι τόσο χρήσιμο στην κανονική του ζωή στην Γη. Το παιδικό όνειρο πολλών ανθρώπων είναι να γίνουν αστροναύτες, αλλά για τους περισσότερους έμεινε όνειρο. Ενδεχομένως η χρήση Σπιρουλίνας μας κάνει να νιώσουμε έστω και για λίγο αστροναύτες.

Τι μένει σαν ουσία από όλα αυτά; Τα πράγματα είναι σχετικά απλά. Η Σπιρουλίνα είναι ουσιαστικά ένα συμπυκνωμένο μείγμα θρεπτικών ουσιών, ένα γεύμα σε σκόνη, που έχει ένα δυναμικό να χρησιμοποιηθεί κατά των ασθενειών του ήπατος ενώ θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στην σίτιση των αστροναυτών, των χορτοφάγων ή να χρησιμοποιηθεί μαζικά από τριτοκοσμικές χώρες.Όλα αυτά δεν είναι λίγα για ένα συμπλήρωμα και όσοι είναι πολέμιοι των συμπληρωμάτων ίσως πρέπει να το ξανασκεφτούν. Σε κάθε περίπτωση δεν χρειάζεται να φουσκώνουμε τις ιδιότητες των συμπληρωμάτων με βαρύγδουπα επικοινωνιακά κόλπα που προκαλούν εντύπωση αλλά δεν πατούν στην γη.

Διαβάστε επίσης

Ο βασιλιάς των συμπληρωμάτων

Το παραμύθι του βασιλικού πολτού

Το λεξικό της αποβλάκωσης