Από τον Ανδρέα Ζουρδό, Διαιτολόγο διατροφολόγο

Ο στόχος της μελέτης που δημοσιεύτηκε στην International Journal of Sports Nutrition ήταν να διερευνηθεί η συχνότητα χρήσης διατροφικών συμπληρωμάτων και να συγκριθεί με παλιότερη χρονική περίοδο. Η  έρευνα έγινε σε ένα μεγάλο δείγμα Φινλανδών αθλητών  που ανήκουν στην ελίτ των αθλημάτων τους και αγωνίζονται στους Ολυμπιακούς αγώνες. Οι χρονικές περίοδοι που συγκρίθηκαν ήταν το έτος 2002 και η περίοδος μεταξύ Μαΐου 2008 και Ιουνίου 2009 . Το 2002 το 81% των αθλητών χρησιμοποιούσε συμπληρώματα ( κατά μέσο όρο 3 συμπληρώματα ανά άτομο) ενώ το 2009 το 73% χρησιμοποιούσε με μέσο περί τα 2 συμπληρώματα. Οι αθλητών αναερόβιων αθλημάτων (π.χ σπριντ 100 μέτρων ή άρση βαρών) είχαν μεγαλύτερη συχνότητα να χρησιμοποιούν συμπληρώματα (κρεατίνη κανείς;)  ενώ οι αθλητές ομαδικών αθλημάτων δεν είχαν τέτοια τάση. Αυτό είναι απόλυτα αναμενόμενο αφού σε ομαδικά αθλήματα η συνεργασία της ομάδας μέσα στο γήπεδο έχει μεγαλύτερη σημασία από απομονωμένες αποδόσεις ή έστω αυξημένα δυναμικά για απόδοση.

Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα πως υπάρχει μία τάση για μειωμένη χρήση συμπληρωμάτων. Αυτό είναι ενδιαφέρον και λίγο πολύ αναμενόμενο. Πολλά συμπληρώματα διαφημίζονταν χωρίς κανένα απολύτως λόγο (βλ. επιστημονική τεκμηρίωση) για αρκετά χρόνια. Όμως όση διαφήμιση και να έχει ένα συμπλήρωμα αν δεν έχει όντως κάποια εργογόνο δράση τότε αργά ή γρήγορα οι περισσότεροι χρήστες θα το αντιληφθούν –  έστω και αν χάσουν τα λεφτά και τον χρόνο τους .Ειδικά αν μιλάμε για έμπειρους αθλητές που ανήκουν σε ελίτ τότε το περιθώριο βελτίωσης απ’ οτιδήποτε είναι μικρό και όποια διαφορά είναι εμφανής.

Αυτή η πτωτική τάση για την χρήση συμπληρωμάτων μεταξύ φτασμένων αθλητών ίσως έχει κάτι να μας πει για την υπέρμετρη κατανάλωση συμπληρωμάτων στα γυμναστήρια. Εάν οι πρωταθλητές παίρνουν κατά μέσο όρο 2 με 3 συμπληρώματα τότε ένας απλός αθλούμενος πόσα πρέπει να παίρνει; Και ναι όσοι ανήκουν στις ελίτ ενδεχομένως να δέχονται και άλλου είδους υποστήριξη αλλά αυτό δεν αναιρεί την τάση που υπάρχει. Από την άλλη εάν έχετε μπει ποτέ σε κατάστημα αθλητικών συμπληρωμάτων ίσως ξέρετε πως 2-3 συμπληρώματα είναι σχεδόν τίποτα ακόμα και για έναν μέσο αθλούμενο.Yes, Placebo rocks…


Λίγη κουβέντα με τον υπάλληλο και θα σας δημιουργηθεί μία ανάγκη που πριν 5 λεπτά δεν υπήρχε.Εμμέσως πλην σαφώς το μήνυμα είναι σαφές, πως χωρίς συμπληρώματα δεν θα έπρεπε να γυμνάζεστε και να περιμένετε καλά αποτελέσματα. Πού είναι η αλήθεια; Νομίζω ότι αυτήν την φορά δεν είναι στην μέση.

Αυτό με κάνει  “κατά των αθλητικών συμπληρωμάτων ή υπέρ”;  Αυτή η ερώτηση είναι βασισμένη σε μια υπεραπλουστευμένη διχοτόμηση που έχει και τις 2 πλευρές λάθος. Ο κόσμος μας δεν είναι άσπρος ή μαύρος. Αν δεν ξέρουμε για τι συμπλήρωμα μιλάμε, για τι δόση, για ποιο άθλημα και βάσει ποιου πλαισίου διατροφής χορηγείται τότε η απάντηση δεν μπορεί να είναι καμία άλλη από το “εξαρτάται”.

Βιβλιογραφία

Use of dietary supplements in Olympic athletes is decreasing: a follow-up study between 2002 and 2009
Heikkinen A, Alaranta A, Helenius I, Vasankari T
Journal of the International Society of Sports Nutrition 2011, 8:1 (4 February 2011)