Από τον Ανδρέα Ζουρδό, Διαιτολόγο διατροφολόγο
Πόσες φορές έχετε ακούσει ότι το “άφθονο νερό” είναι απαραίτητο; Αυτός ο αστικός μύθος κυκλοφορεί στα γυμναστήρια και συχνά αναπαράγεται από περιοδικά που ασχολούνται με την διατροφή. Η εμμονή για άφθονο νερό είναι από τις πιο περιττές και επικίνδυνες συμβουλές που μπορεί να ακολουθήσει κανείς. Και αυτό γιατί σκοντάφτει στην βασική αρχή της τοξικολογίας που λέει πως “οποιαδήποτε ουσία μπορεί να είναι βλαβερή και αυτό εξαρτάται από την δόση”.
Δρομέας μεγάλων αποστάσεων που έχει καταρρεύσει μετά από υπερβολική δόση νερού, γνωστή και ως υπονατριαιμία.
Το νερό είναι υποτονικό σε σχέση με το αίμα , δηλαδή έχει λιγότερο νάτριο απ΄ ότι το αίμα μας. Όταν πίνουμε νερό διαλύουμε περαιτέρω το νάτριο στο αίμα μας και μειώνουμε την συγκέντρωση του. Δηλαδή κάνουμε τα πράγματα χειρότερα αφού η υπερβολική ποσότητα νερού μπορεί να προκαλέσει υπονατριαιμία. Η αλήθεια είναι ότι η υπερκατανάλωση νερού άνευ λόγου δεν προάγει καμία θετική αλλαγή στο σώμα μας και μπορεί να κάνει περισσότερο κακό παρά καλό. Οι ηλεκτρολύτες είναι εξίσου σημαντικοί όσο το νερό. Τουλάχιστον όσον αφορά το νερό η υπερβολή και η εκκεντρικότητα από το κανονικό δεν μας οδηγούν σε αθλητικές ελίτ.
“Αν περιμένετε μέχρι να διψάσετε είναι πολύ αργά γιατί είστε ήδη αφυδατωμένοι”
Είναι άγνωστο από πότε ακριβώς έπαψε η δίψα είναι ένας επαρκής μηχανισμός του ανθρωπίνου σώματος. Το νερό είναι απαραίτητο στον άνθρωπο αλλά το δόγμα ότι η δίψα δεν επαρκεί για μας προειδοποιήσει αναπαράγεται συνεχώς, χωρίς κανείς να τεκμηριώνει αυτή την οδηγία. Εξελικτικά, αυτή η άποψη δεν μπορεί να είναι σωστή. Γιατί; Αν η δίψα δεν ήταν επαρκής μηχανισμός προφύλαξης από την αφυδάτωση ακόμα και οι κοντινοί μας πρόγονοι δεν θα είχαν επιβιώσει και εμείς δεν θα ζούσαμε. Αυτό ισχύει για τα υπόλοιπα μέλη του ζωικού βασιλείου που πίνουν νερό όταν διψούν, και όχι προληπτικά. Σύμφωνα με την ανασκόπηση της βιβλιογραφίας από τον καθηγητή Timothy Noakes (ο οποίος έχει συμμετάσχει και σε αρκετούς μαραθωνίους) δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι οι αθλούμενοι που εμπιστεύονται το μηχανισμό της δίψας τους έχουν κάποιο μειονέκτημα από πλευράς απόδοσης σε σχέση με όσους πίνουν προληπτικά. Ίσα ίσα, αυτοί που τερματίζουν τον μαραθώνιο στις πρώτες θέσεις είναι ελαφρώς αφυδατωμένοι. Το να πίνουμε νερό προληπτικά δεν στηρίζεται από επιστημονικής πλευράς. Συμπερασματικά , οι αποδείξεις δείχνουν πως οι αθλούμενοι που πίνουν κατά βούληση έχουν βέλτιστη απόδοση χωρίς ρίσκο για την υγεία τους σε αντίθεση με αυτούς που πίνουν προληπτικά.
Διαβάστε επίσης
Θερμίδες: Τελικά παίζουν ρόλο;
Bιβλιογραφία
Βαλαβανίδης Αθ. (2007). Οικοτοξικολογία και Περιβαλλοντολογική Τοξικολογία-Ερευνητική μεθοδολογία για την εκτίμηση οικολογικού κινδύνου από επικίνδυνες χημικές ουσίες. Τμήμα Χημείας Πανεπιστημίου Αθηνών
Noakes T.D. and D.B. Speedy.(2007).Time for the American College of Sports Medicine to acknowledge that humans like all other earthly creautures, do not need to be told how much to drink during exercise. British Journal of Sports Medicine.41: 109-111
Noakes TD. (2003). Fluid replacement during marathon running. Clinical Journal of Sports Medicine ;13:309–18.
Noakes T.D. (2003).Overconsumption of fluid by athletes-advice to overdrink may cause fatal hyponaetremic encephalopathy. British Medical Journal.327:114–5
WhitfieldA. (2006).Too much of a good thing: hyponatremia in sports. British Journal of General Practice. 1; 56(528): 542–545.
Ανδρέα κατ’ αρχήν θα ήθελα να σε συγχαρώ για την καταπληκτική δουλεία που έχεις κανει με αυτό το site-blog και μας ενημερώνεις και μας πληροφορείς για θέματα που πιστεύαμε, νομίζαμε, υποθέταμε άλλα τελικά δεν ξέραμε.
Μιας και έθιξες αυτό το τοσο ενδιαφέρον θέμα με το νερό ήθελα να σε ρωτήσω κάτι σχετικό. Πόσο και πότε πρέπει να πινει κανείς νερό όταν βρίσκεται στην σάουνα; Σε ρωτάω γιατί καταλαβαίνω ότι από την στιγμή που ο ανθρώπινος οργανισμός εκτίθεται σε τόσο υψηλές θερμοκρασίες και αναγκάζεται να χάσει τόσα υγρά μέσω του ιδρώτα ώστε να καταφέρει να “δροσίσει” το σωμα θα πρέπει αυτά να αναπληρωθούν.
Και κάτι τελευταίο. Γενίκα ποιά είναι η γνώμη σου για την σάουνα; Βοηθάει στην μείωση του σωματικού λίπους;
Σε ευχαριστώ για τον χρόνο σου,
Νικόλας
Δεν είναι λίγοι αυτοί που παθαίνουν ψύχωση με την κατανάλωση νερού λες κ θα γίνεις καλύτερος αθλητής ή άνθρωπος αν πίνεις 5 λίτρα κάθε μέρα επειδή διψάς κ άλλα 3-4 επειδή ”πρέπει/κάνει καλό”.Το μόνο σίγουρο είναι ότι θα πηγαίνεις τουαλέτα συχνότερα.
Παν μέτρον άριστον!
Πιστεύεις ότι το ποσοστό του νατρίου στο νερό παίζει κάποιο ρόλο ή οι διαφορές είναι αμελητέες;Ρωτάω γιατί π.χ το”Βίκος” έχει 2,8 mg/l ενώ το ”Ριζίτικο”(κρητικό) 8 mg/l.Το πρώτο είναι φυσικό μεταλλικό ενώ το δεύτερο φυσικό επιτραπέζιο.
Ακόμα ένα πολύ ωραίο άρθρο από τον Αντρέα! Ωστόσο, να κάνω μια επισήμανση: σε όσους έχουν μεγάλη ποσότητα πρωτεΐνών στη διατροφή τους, ίσως βοηθάει να πίνουν παραπάνω νερό-σε λογικά πλαίσια- επειδή διευκολύνει την αποβολή της ουρίας απ’ τα νεφρά. Όχι ότι η παραπάνω ουρία θα κάνει κάποια ζημιά εφόσον οι νεφροί είναι υγιείς, βέβαια, απλά νομίζω πως ισχύει κάτι τέτοιο.
“..και πίνε νερά! ΠΟΛΛΑ ΝΕΡΑ!” :)))
Ατακα πολλων διατροφολογων GRF σωστα ; :)
Σε πολλα διατροφολογια βλεπω οτι σου επιβαλουν και τι ποσοτητες νερο πρεπει να πιεις .
Ανδρεα παρα πολυ καλο άρθρο και αναλυτικοτατος και ακριβεστατος οπως παντα !
Νικόλα σε ευχαριστώ πολύ, χαίρομαι που σου αρέσει το blog μου. Απαντώ σε αυτά που θέτεις.
“Μιας και έθιξες αυτό το τοσο ενδιαφέρον θέμα με το νερό ήθελα να σε ρωτήσω κάτι σχετικό. Πόσο και πότε πρέπει να πινει κανείς νερό όταν βρίσκεται στην σάουνα; ”
-Καταρχήν σκέτο νερό δεν είναι καλή επιλογή να αναπληρώσεις τους ηλεκτρολύτες σου – βλέπε περί υπονατριαιμίας στο άρθρο. Επίσης η ποσότητα που χρειάζεσαι είναι ανάλογη του χρόνου παραμονής σου αλλά σε αυτό όπως γράφω θα σε οδηγήσει η δίψα σου, δεν υπάρχει λόγο να το παρακάνεις γιατί πάλι κινδυνεύεις με υπονατριαιμία.
“Γενίκα ποιά είναι η γνώμη σου για την σάουνα; Βοηθάει στην μείωση του σωματικού λίπους;”
Η μείωση του σωματικού λίπους επιτυγχάνεται με το αρνητικό θερμιδικό ισοζύγιο – καίγοντας περισσότερο απ’ ότι τρώμε. Η σάουνα αυξάνει τον μεταβολισμό λόγω της εφίδρωσης αλλά κατά την διάρκεια της παραμονής μας σε ζεστό περιβάλλον συμβαίνει τα εξής: εκκρίνουμε προλακτίνη που είναι συσχετισμένη με υπολειτουργία του θυροειδή αδένα(που ελέγχει τον μεταβολισμό).
Αυτό όμως που πρέπει να δεις στην ουσία είναι αν συγκρίνεται με την άσκηση. Σε μία μελέτη των Westerterp-Plantenga et al,2004 έγινε αυτή η σύγκριση και φάνηκε ότι μετά την γυμναστική υπάρχει μία περίοδος μειωμένης πρόσληψης φαγητού σε σχέση με την σάουνα που αύξησε την όρεξη για υδατάνθρακα.
Περιττό να σου πω ότι υπάρχει μια πληθώρα ερευνών για την επίδραση της γυμναστικής στην μακροχρόνια απώλεια λίπους σε αντίθεση με την σάουνα. Η γυμναστική παρέα με σωστή διατροφή είναι η πιο αποδεδειγμένη λύση στην απώλεια λίπους. Τα υπόλοιπα είναι χάσιμο χρόνου και σπατάλη χρημάτων.
Λεωνίδα , μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι οι διαφορές είναι αμελητέες. Βέβαια πολλοί βαφτίζουν το λίπος κατακράτηση υγρών και νομίζουν ότι με νερό χαμηλού νατρίου θα φύγει. Η αλήθεια είναι ότι οποιοδήποτε νερό έτσι και αλλιώς βοηθά στην κατακράτηση υγρών γιατί είναι υποτονικό σε σχέση με το αίμα. Αν δε μας βοηθά το κανονικό νερό τότε σίγουρα πρόκειται περί λίπους και όχι κατακράτησης.
Stam, όσον αφορά αυτό που λες είναι ένα δόγμα που κυκλοφορεί από στόμα σε στόμα στα γυμναστήρια που εγώ τουλάχιστον δεν έχω δει κανένα στοιχείο που να το επιβεβαιώνει.Και αυτό γιατί οι δίαιτες υψηλής πρωτεΐνης είναι αποδεδειγμένα ασφαλείς για όσους είναι υγιείς , οπότε το πολύ νερό είναι λύση σε πρόβλημα που πρακτικά δεν υπάρχει. Επίσης δεν ανεβάζουν όλες οι δίαιτες που είναι ψηλές σε πρωτεΐνη την ουρία, αυτό εξαρτάται από τις πουρίνες και τις πουριμιδίνες που δεν είναι σε ίδια συγκέντρωση σε όλες τις πηγές πρωτεϊνών ίδιες Έχε υπόψιν ότι οποιαδήποτε αλλαγή στην ωσμωτικότητα κάνει τα νεφρά να δουλεύουν, δεν βλέπω γιατί να τα βάζουμε να δουλεύουν χωρίς λόγο.
Γεια σου Andriko! Συγχαρητηρια για την σελιδα ! θα τα λεμε και απο εδω :) Ωραιο το αρθρο.Τελικα για ολα υπαρχει ενας μυθος.. Λενε ” η δοση κανει το φαρμακο ,φαρμακι” μαλλον ταιριαζει και στην περιπτωση του νερου.
Ειδικοτερα η εμμονη με την απιστευτη καταναλωση νερου σε αθλητες….
Spy ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια και καλώς ήρθες :)
Να εισαι καλα, καλως σας βρηκα!
” η γνωση ειναι το ερεθισμα για προοδο”
πολυ συχνα μετρουσα ποσα ποτηρια επινα νερο. Επρεπε να ειναι 8. Ομως πιζομουν και εφτανα τα 6. Πχ καλοκαιρι χειμωνα ελεγα να πινω 8.
Θα προτεινα μιας και λεμε για νερο, να πεις για το νερο με οζον, διοτι περα απο τη πλακα εχω ακουσει πολλους που αγορασανε νερο με οζον – μπορει να ειναι αστειο αλλα ειναι επιχειρηση και εχω ακουσει πολλαααα.
Πραγματικά ένα ακόμη θαυμάσιο άρθρο!
Είχα τη τύχη να δω περιστατικό με δηλητηρίαση απο υπερβολική κατανάλωση νερού. Ψυχιατρικό περιστατικό φυσικά που διασωληνώθηκε και παρέμεινε μερικά 24ωρα στη ΜΕΘ, μετά από κατανάλωση δεκάδων λίτρων νερού.
Ανδρέα συγχαρητήρια και ένα μεγάαααλο ευχαριστώ για όσα διαβάζω εδώ.
Πολύ ενδιαφέρον άρθρο! Υπάρχει και ένας άλλος μύθος, πως μπορείς να καθυστερήσεις το γήρας, το οποίο οφείλεται στο ότι δεν πίνουμε πολύ νερό, με πανάκριβες ενυδατικές κρέμες. Με λίγα λόγια σού λένε οι βιομηχανίες καλλυντικών, δεν πειράζει αν δεν πίνεις πολύ νερό, διότι με τις κρέμες μπορείς να δώσεις την ενυδάτωση που χρειάζεται ο οργανισμός σου. Αν και ανήκω σε αυτές που χρησιμοποιώ χρόνια ενυδατικές κρέμες, πιστεύω πως προσφέρουν πολύ λιγότερα απ’ όσα ευαγγελίζονται.
ΕΙΜΑΙ Η ΔΗΜΗΤΡΑ ΚΙ ΕΔΩ ΚΙ ΔΥΟ ΕΒΔΟΜΑΔΕΣ ΠΙΝΩ 3 ΛΙΤΡΑ ΝΕΡΟ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΣΥΣΤΑΣΗ ΓΙΑΤΡΟΥ ΛΟΓΩ ΜΙΑΣ ΟΥΡΗΘΡΙΤΙΔΑΣ Η ΟΠΟΙΑ ΜΕ ΤΑΛΑΙΠΩΡΕΙ ΚΑΙΡΟ ΤΩΡΑ.ΕΧΩ ΛΙΓΕΣ ΜΕΡΕΣ ΠΟΥ ΑΙΣΘΑΝΟΜΑΙ ΝΑΥΤΙΑ ΟΠΩΣ ΝΙΩΘΕΙΣ ΟΤΑΝ ΕΙΣΑΙ ΣΕ ΒΑΡΚΑ ΚΑΙ ΕΧΩ ΠΟΝΟΚΕΦΑΛΟΥΣ.ΔΕΝ ΕΧΩ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΛΓΙΩΝ ΟΥΤΕ ΙΛΙΓΓΩΝ ΚΑΙ ΙΔΟΥ ΤΟ ΑΣΤΕΙΟ ΕΙΜΑΙ ΝΕΥΡΟΛΟΓΟΣ. ΕΙΝΑΙ ΜΕΡΕΣ ΠΟΥ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΓΙΑΤΙ ΑΙΣΘΑΝΟΜΑΙ ΕΤΣΙ.ΕΝ ΤΩ ΜΕΤΑΞΥ ΕΦΥΓΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΕΙΜΑΙ ΣΤΗΝ ΑΓΓΛΙΑ ΚΑΙ ΑΠΕΔΩΣΑ ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΣΤΗΝ ΝΕΑ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ.ΣΗΜΕΡΑ ΟΜΩΣ Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΧΕΙΡΟΤΕΡΕΨΕ ΚΑΙ ΠΡΟΣΠΑΘΟΥΣΑ ΝΑ ΣΚΕΦΤΩ ΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΧΩ.ΣΚΕΠΤΟΜΕΝΗ ΟΔΗΓΗΘΗΚΑ Σ ΕΝΑ ΠΙΘΑΝΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ ΠΙΘΑΝΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΗΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗΣ.ΣΤΗΝ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΚΕΦΤΗΚΑ ΤΟ ΠΩΣ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΑΥΤΟ.ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΚΑΠΟΙΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΟΔΗΓΗΘΗΚΑ ΣΤΟ ΝΕΡΟ ΚΑΘ ΟΤΙ ΠΟΤΕ ΜΟΥ ΔΕΝ ΕΠΙΝΑ ΝΕΡΟ ΠΑΡΑΜΟΝΟ ΟΤΑΝ ΔΙΨΟΥΣΑ!ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΕΦΤΑΣΑ ΣΤΟ ΑΛΛΟ ΑΚΡΟ.ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΕΙΧΑ ΜΑΘΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΗ ΑΠΟ ΝΕΡΟ ΣΤΟΥΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥΣ ΑΡΡΩΣΤΟΥΣ ΑΛΛΑ ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΕΙΔΑ ΚΑΤΙ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ.ΑΝΕΤΡΕΞΑ ΣΤΟ ΙΝΤΕΡΝΕΤ ΚΑΙ ΣΑΣ ΒΡΗΚΑ.ΝΟΜΙΖΩ ΟΤΙ ΑΥΤΟΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΚΙ ΑΥΤΟ ΘΑ ΦΑΝΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ.ΟΜΩΣ ΑΝ ΕΧΩ ΠΕΣΕΙ ΕΞΩ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΙΣΩΣ ΕΙΝΑΙ ΣΟΒΑΡΑ. ΘΑ ΔΕΙΞΕΙ!
Δήμητρα 3 λίτρα νερό δεν είναι ικανά να δημιουργήσουν συμπτώματα αδιαθεσίας ή ηλεκτρολυτικής διαταραχής. Θα σου συνιστούσα να ακολουθήσεις την συμβουλή του θεράποντα γιατρού σου, το άρθρο δεν έχει γραφτεί για κλινικές καταστάσεις. Σε κάποιες κλινικές καταστάσεις λίγο νερό παραπάνω βοηθάει αλλά αυτό είναι άλλο θέμα.
Ειρήνη, όσον αφορά τις ενυδατικές κρέμες μιλάμε για μεγάλη απάτη, ίσως σε ενδιαφέρει το βιβλίο Κακή Επιστήμη του Ben Goldacre.