Από τον Ανδρέα Ζουρδό, Διαιτολόγο διατροφολόγο
Πρέπει να είναι το αγαπημένο θέμα πολλών site , περιοδικών και καναλιών. Λίγο κρασάκι κάνει καλό , ή τουλάχιστον “έτσι λένε”. Η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ και πιο συγκεκριμένα κόκκινου κρασιού έχει συσχετιστεί με καλή καρδιαγγειακή υγεία αλλά ο ακριβής μηχανισμός και η ύπαρξη μίας σχέσης αιτίας-αποτελέσματος έμενε σε υποθετικό στάδιο. Παρ’ όλα αυτά η κατανάλωση κρασιού ενθαρρυνόταν από ορισμένους καρδιολόγους και διατροφολόγους , αφήνοντας στην άκρη το θέμα του μηχανισμού για την συσχέτιση αυτή. Η επιστημονική υπόθεση ότι το κόκκινο κρασί βελτιώνει την καρδιαγγειακή υγεία είναι σήμερα ακόμη πιο αδύναμη, όπως η έρευνα από τον Hansel και τους συνεργάτες του δείχνει: Πιο συγκεκριμένα, η έρευνα δείχνει ότι όσοι πίνουν αλκοόλ με σύνεση έχουν μία γενικότερη αίσθηση του μέτρου στην ζωή τους , πιο χαρακτηριστικά αναφέρεται πως “ όσοι άνδρες καταναλώνουν αλκοόλ με μέτρο είναι πιο πιθανό να παρουσιάσουν κλινικά χαρακτηριστικά που είναι συσχετισμένα με χαμηλό καρδιαγγεικό κίνδυνο, όπως χαμηλός Δείκτης Μάζας Σώματος, καρδιακός ρυθμός, πίεση σφυγμού, τριγλυκερίδια, γλυκόζη νηστείας, στρες και επίπεδα κατάθλιψης συνδυαζόμενα με ανώτερα υποκειμενικά κριτήρια υγείας όπως αναπνευστική λειτουργία , κοινωνική θέση και φυσική δραστηριότητα. Οι γυναίκες με μέτρια κατανάλωση αλκοόλ είχαν μικρή περιφέρεια μέσης, χαμηλή πίεση και τριγλυκερίδια νηστείας και χαμηλή LDL χοληστερόλη.’’ Οι ερευνητές κατέληξαν ότι όσοι πίνουν αλκοόλ με σύνεση συνήθως είναι σε καλύτερο κοινωνικοοικονομικό προφίλ από ότι όσοι απέχουν από το αλκοόλ ή πίνουν βαριά, και στην ουσία αυτό το προφίλ και ο σχετικός τρόπος ζωής είναι η πραγματική αιτία πίσω από τη θετική συσχέτιση της ήπιας κατανάλωσης αλκοόλ.
Αυτό σημαίνει ότι τα οινοπνευματώδη ποτά δεν έχουν δυναμικό για να βελτιώσουν την υγεία μας. Επιπλέον, ο David Nutt, καθηγητής του πανεπιστημίου του Λονδίνου στην εργασία του περί ουσιών με δυναμικό κατάχρησης κατατάσσει το αλκοόλ σε μεγαλύτερο βαθμό επικινδυνότητας από τον καπνό, την ecstasy, την κάνναβη και το LSD. Αυτό γιατί το αλκοόλ είναι νόμιμο και η κατάχρηση του μπορεί να είναι μαζική. Ειδικότερα αν μιλάμε για τροχαία ατυχήματα το αλκοόλ μπορεί να βλάψει εμάς και τους γύρω μας.
Ενδεχομένως ο αναγνώστης να αναρωτιέται γιατί δεν άκουσε ποτέ για κάτι τέτοιο. Η αλήθεια είναι πώς είναι εξαιρετικά απίθανο μία τέτοια μελέτη να δημοσιευτεί από τα Μ.Μ.Ε (Μέσα Μαζικής Εξημέρωσης) , για την υιοθέτηση τέτοιου νοήματος ούτε λόγος. Κάτι τέτοιο δεν πρέπει να μας εκπλήσσει αν αναλογιστούμε πώς οι κύριοι χρηματοδότες των Μ.Μ.Ε είναι οι μπύρες, οι γνωστές μάρκες whiskey και άλλων οινοπνευματωδών όπως βότκα και τεκίλα.
Παρόλα αυτά δεν χρειάζεται να γινόμαστε υστερικοί κατά των οινοπνευματωδών. Ο πουριτανισμός , η μάταιη προσπάθεια για ένα αμόλυντο σώμα είναι ένας βαρετός τρόπος ζωής. Ο Christopher Hitchens, συντάκτης του Vanity Fair, και ένα από τα πιο φωτισμένα μυαλά του σήμερα είχε πει πως : “Το αλκοόλ κάνει τους άλλους ανθρώπους λιγότερο βαρετούς, το φαγητό λιγότερο άγευστο και μπορεί να οδηγήσει στην κατάσταση που οι Έλληνες λένε “ένθεος” , δηλαδή δίνει αυτήν την μικρή ώθηση για έμπνευση όταν διαβάζεις ή γράφεις. Το μόνο αξιοσημείωτο θαύμα στην Καινή Διαθήκη είναι η μετάλλαξη του νερού σε κρασί στο γάμο της Κανά – μία μνεία στην παρουσία του Ελληνισμού στην κατά τα άλλα πουριτανή Ιουδαία” . Ο Hitchens την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές ήταν στα τελευταία στάδια καρκίνου του οισοφάγου, κάτι που είχε να κάνει με τις δύο βαριές του έξεις, το αλκοόλ και το τσιγάρο. Ανεξάρτητα αν δεν του έκαναν καλό, χαίρομαι γιατί τις απόλαυσε στο έπακρο.
Οι όποιες αρνητικές επιπτώσεις στην λειτουργία του σώματος και του πνεύματος δεν είναι μόνιμες με την βασική προϋπόθεση ότι δεν γίνεται κατάχρηση.Οι άνθρωποι είναι ελεύθεροι να αντλούν ευχαρίστηση από την πράξη της κατανάλωσης αλκοόλ γι’ αυτό αν θέλετε να απολαύσετε ένα ποτήρι κρασί ή μία μπύρα απλά κάντε το υπεύθυνα. Το αλκοόλ καταναλώνεται με μέτρο και χωρίς, από τον άνθρωπο εδώ και αιώνες, οι παρενέργειες του είναι γνωστές και εν μέρει είναι ο λόγος που καταναλώνεται. Σε τελική ανάλυση όμως, όσο μεθυσμένος και να είναι κανείς η ιδέα πώς λίγο κρασί κάνει τους ανθρώπους να ζουν περισσότερο φαίνεται πολύ καλή για να είναι αληθινή.
Βιβλιογραφία
Lesser LI, Ebbeling CB, Goozner M, Wypij D, Ludwig DS (2007).Relationship between
funding source and conclusion among nutrition-related scientific articles. PLoS Med 4(1): e5. doi:10.1371/journal.pmed.0040005
Nutt et al.,(2010). Development of rational scale to assess the harm of drugs of potential misuse. The Lancet
Το απόσπασμα είναι από το βιβλίο του Christopher Hitchens “Hitch-22: A memoir“
Περισσότερα για τον Cristopher Hitchens εδώ
Όπως έχει γράψει και ο James Collman στο υπέροχο βιβλίο του “Naturally Dangerous”, εάν το αλκοόλ το ανακαλύπταμε σήμερα, η ισχύουσα νομοθεσία δεν θα επέτρεπε την κυκλοφορία του ως κάτι ιδιαίτερα τοξικό. Υπάρχει τρομερό επιστημονικό bias στο θέμα μελέτη του αλκοόλ, πολλοί προβάλλουν την αγάπη τους για το αλκοόλ στις ερμηνείες τις οποίες δίνουν και στα papers τα οποία βγάζουν. Από την άλλη, γίνεται και το αντίθετο βέβαια. Γι’αυτό χρειάζεται να προσπαθούμε να κοιτάμε τα δεδομένα με όσο πιο ψυχρό μάτι γίνεται πριν βγάζουμε συμπεράσματα.
Η προκατάληψη επιβεβαίωσης , δηλαδή το να συλλέγουμε και να μεγεθύνουμε μόνο τα στοιχεία που επιβεβαιώνουν την ζωή μας , τους τρόπους μας και αυτά που θεωρούμε σωστά στο μυαλό μας έχει παρατηρηθεί σε ακόμα και σε ιδιαίτερα ευφυείς ανθρώπους όπως ο Einstein. Κοιτώντας πίσω σαν ουδέτεροι παρατηρητές ας σκεφτούμε ότι οι έρευνες πάνω στο κόκκινο κρασί ή στο αλκοόλ γίνονται από άτομα καλού κοινωνικοοικονομικού προφίλ , δηλαδή το προφίλ που είναι πιο πιθανό να καταναλώσει κρασί ή άλλο αλκοολούχο ποτό με σύνεση , που σημαίνει πως οι ερευνητές ενδεχομένως να κρίνουν τον εαυτό τους.
πολυ ενδιαφερον το αρθρο ,να προσθεσω οτι το κοκκινο κρασι κατεβαζει τα επιπεδα ομοκυστεινης στο αιμα. Η ομοκυστεινη είναι αμινοξυ που σε μεγαλη συγκεντρωση προσβαλει το καρδιαγγειακο συστημα. με την σωστη καταναλωση κοκκινου κρασιου η ομοκυστεινη πεφτει ως και 10 % .συνηθως τα παχυσαρκα ατομα εχουν μεγαλη συγκεντρωση του αμινοξεως στο αιμα γεγονος που τα καθιστα ευπαθη σε εγκεφαλικα η καρδιαγγειακα επισοδια.
Ανδρέα, θα ήθελα να σε συγχαρώ για ακόμη μια φορά για τη προσπάθεια που κάνεις!! Είναι η πρώτη φορά που ποστάρω και θα ήθελα να συμπληρώσω κι εγω με τη σειρά μου πως, εκτός των άλλων που προαναφέρθηκαν και δεν είναι ευρέως τόσο γνωστό, η ελάχιστη κατανάλωση κόκκινου κρασιού συγκεκριμένα,ευθύνεται για τη παρουσία πολλών δερματικών παθήσεων, όπως σμηγματοροϊκή δερματίτιδα και ψωρίαση, ασθένειες που η εμφάνισή τους μόνο ευχαρίστηση δεν προκαλούν στον πάσχοντα λόγω των ενοχλητικών τόσο απο πλευράς πόνου, αλλά και απο πλευράς εμφάνισης, συμπτωμάτων! Επίσης να συμπληρώσω πως μιας και αναφέρεις για διάφορες έξεις στο άρθρο σου θα ήθελα να δω ένα άρθρο κατα πόσο κατατάσει και τη παχυσαρκία ως μια απο τις ακρως επικίνδυνες εξαρτήσεις! Είναι ένα θέμα που σε πολλές συζητήσεις έχω έρθει σε αντιπαράθεση με άτομα που με βρίσκουν υπερβολική και θεωρούν πως δεν έχει καμμία θέση στη κατάταξη αυτή!
Arc , ευχαριστώ για τα καλά λόγια. Όσον αφορά την οµοκυστεΐνη και το αλκοόλ , η αντίθετη συσχέτιση ισχύει , δηλαδή η πρόσληψη αλκοόλ αυξάνει τα επίπεδα οµοκυστεΐνης που είναι όντως δείκτης καρδιαγγειακού ρίσκου:
Alcohol increases homocysteine and reduces B vitamin
concentration in healthy male volunteers—a randomized,
crossover intervention study
Background: Few studies have examined the effect
of alcohol consumption on total homocysteine
(tHcy) concentrations.
Aim: To assess the effect of an 8-week intervention
with vodka or red wine on plasma tHcy and B vitamin
concentrations in healthy male volunteers. To assess
the effect on tHcy according to methylenetetrahydrofolate
reductase (MTHFR) 677C>T genotype.
Design and methods: A randomized controlled
crossover intervention study measuring tHcy and
serum folate and vitamin B12 concentrations was
conducted in 78 male subjects (21–70 years).
Following a 2-week washout period during which
no alcohol was consumed, all subjects consumed
24 g alcohol (either 240 ml red wine or 80 ml
vodka)/day for a 2-week period. Following a further
2-week washout, participants consumed the alternate
intervention for 2 weeks.
Results: A significant increase in plasma tHcy was
observed after the 2-week red wine intervention (5%,
P = 0.03), and a non-significant increase in tHcy with
vodka intervention (3%, P = 0.09). When the two
interventions were compared, the change in tHcy did
not differ between the vodka and red wine interventions
(P = 0.57). There were significant decreases in
serum vitamin B12 and folate concentrations, and this
decrease did not differ between interventions. The
increase in tHcy observed in both interventions did
not vary by MTHFR 677C>T genotype.
Conclusions: A 2-week alcohol intervention resulted
in a decrease in folate and vitamin B12 status and an
increase in plasma tHcy. The effect of alcohol
intervention on tHcy, folate and vitamin B12
concentrations did not differ between the red wine
and vodka intervention groups.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2572692/pdf/hcn112.pdf/?tool=pmcentrez
Σημείωσε ότι η κατανάλωση κόκκινου κρασιού ήταν ιδιαίτερα ήπια στη μελέτη αυτή , περί τα 240ml την μέρα
Αλεξάνδρα σε ευχαριστώ. Όσον αφορά αυτό που θίγεις σου παραθέτω 2 συνδέσμους
“Η αναγνώριση ότι η σμηγματοροϊκή δερματίτιδα και η ψωρίαση είναι ταυτόσημες δηλαδή είναι το ίδιο νόσημα.”
Από http://ygeia.tanea.gr/default.asp?pid=8&ct=85&articleID=5109&la=1
Psoriasis is a chronic inflammatory skin disease that affects 2% to 3% of the population
worldwide and causes significant morbidity [1]. Its etiology is unknown, but it is generally
believed to be a complex autoimmune inflammatory disease with a genetic basis
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2893221/pdf/nihms210596.pdf/?tool=
Όσον αφορά την παχυσαρκία , με άλλα λόγια την χρόνια υπέρ-κατανάλωση φαγητού, νομίζω ότι δεν υπάρχει αμφιβολία για τις βλάβες που επηρεάζει την υγεία. Παρ’ όλα αυτά είναι περισσότερο κοινωνικά αποδεκτή από άλλες κακές για την υγεία συνήθειες όπως γίνεται με το τσιγάρο και το αλκοόλ. Και είναι κοινωνικά αποδεκτές γιατί είναι νόμιμες και οι άνθρωποι σπάνια θα συγκρίνουν το σχετικό ρίσκο μίας νόμιμης πράξης με μία παράνομη. Η κοινωνική νεύρωση αρχίζει με την επίκληση της αυθεντίας , που είναι ο νόμος , και που προαποφασίζει για εμάς αν κάτι είναι τοξικό και επικίνδυνο. Βέβαια ένας νόμος διαμορφώνεται με συνιστώσες όπως οι κοινωνικές προκαταλήψεις , τα οικονομικά συμφέροντα των εταίρων που εμπλέκονται και ελάχιστα αν όχι καθόλου έχουν λόγο οι επιστήμονες. Δυστυχώς οι νομικοί διαχωρισμοί δεν φτάνουν για να κατατάξουμε κάτι σαν ασφαλές ή επικίνδυνο.
Nα συμπληρώσω πως η αναφορά μου στην επίδραση του κόκκινου κρασιού στις δερματικές παθήσεις είναι άσχετη λίγο με το θέμα της καρδιαγγειακής λειτουργίας που είναι και ο τίτλος του άρθρου, απλά το αναφέρω για να ενισχύσω τη πρότασή σου πως τα οινοπνευματώδη δεν έχουν καμμια δυναμική στη βελτίωση της υγείας.
Γεια σου Ανδρέα, πολύ καλό άρθρο !
Έχω την αίσθηση ότι το κόκκινο κρασί συγκεκριμένα προτείνεται με αυτή την πρόφαση λόγω της περιεκτικότητάς του σε Ρεσβερατρόλη. Βέβαια έχει κάποιες ιδιότητες όπως αντι-φλεγμονώδεις, αντι-καρκινικές και μεταξύ αυτών καρδιο-προστατευτικές αλλά έχω την αίσθηση ότι δεν υπάρχει βιβλιογραφία σε ανθρώπους παραμόνο σε ποντίκια για να επιπεβεβαιώσει κάτι τέτοιο. Γενικότερα είχε αναφερθεί κάποια περίοδο το λεγόμενο “French Paradox” όπου οι Γάλλοι λόγο του ότι κάνουν μεγάλη κατανάλωση κόκκινου κράσιου έχουν λιγότερα θέματα με καρδιαγγειακά προβλήματα σε σχέση με γειτονικές χώρες και μη, αλλά δεν είναι τόσο ξεκάθαρο νομίζω το τοπίο γύρω από αυτό.
Ποια είναι άποψή σου περί αυτού, πιστεύεις ότι παίζει κάποιο ρόλο τόσο σαν ουσία αυτή κάθε αυτή ? Είναι εξαρτώμενη από την δοσολογία της ?
Υ.Γ. Αν θες τσέκαρε μια πολύ ωραία και ευχάριστη ανασκόπηση περί του θέματος: http://www.eje-online.org/cgi/reprint/138/6/619.pdf
Rock η ρεσβερατρόλη είναι μία φυτοαλεξίνη, μία χημική ένωση που εκκρίνουν τα φυτά όταν εκτίθονται σε στρεσογόνους παράγοντες – κάποιοι καλοί μου φίλοι γεωπόνοι ξέρουν πολύ περισσότερα για τις φυτοαλεξίνες και τι κάνουν. Ναι το κόκκινο κρασί έχει και ρεσβερατρόλη αλλά έχει και αλκοόλ, το οποίο είναι τοξικό και αποδεδειγμένα εμπλέκεται στην παθογένεση αρκετών καρκίνων.
Πάνε και οι ρεσβερατρόλες. Μάλλον μας άφησαν χρόνους:
http://blog.fooducate.com/2012/01/16/resveratrol-health-benefits-rely-on-faked-data/
^ Πολύ ενδιαφέρον! Λοιπόν δεν θα πω το κλισέ που λένε οι περισσότεροι “το είχα ψιλιαστεί ότι κάτι τρέχει” γιατί δεν το είχα ψιλιαστεί, παρ’ όλα αυτά θεωρούσα ανόητη την ιδέα της απομόνωσης της θετικής επίδρασης οποιασδήποτε ουσίας, ειδικά σε θέματα lifespan και γενικότερης υγείας. Η ρεσβερατρόλη μόνο πειράματα σε ποντίκια ή μικρής διαρκείας σε ανθρώπος είχε πάντα οπότε υπήρξε μία σχετική βιασύνη να προωθηθεί.
Ρεσβερατρόλη, πολυφαινόλες και τα συναφή. Acai bery, Goji bery, κονόμα bery…..
Όφελος που μάλλον προκύπτει απο ορμετική αντίδραση.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2248601/
Πολύ καλό άρθρο για τις πολυφαινόλες
http://wholehealthsource.blogspot.com/2011/02/polyphenols-hormesis-and-disease-part-i.html
http://wholehealthsource.blogspot.com/2011/02/polyphenols-hormesis-and-disease-part.html
Μερικές ”περίεργες” έρευνες για το πόσο αμφίδρομη σχέση μπορεί να εχουν τα αντιοξειδωτικά μρ τον ανθρώπινο οργανισμό:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19433800
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18175748
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/sites/entrez?Db=pubmed&Cmd=ShowDetailView&
TermToSearch=12064344&ordinalpos=1&itool=EntrezSystem2.PEntrez.Pubmed.Pubmed_ResultsPanel.Pubmed_RVDocSum
Το πιο καλό που έχω ακούσει τελευταία από ένα πελάτη μου σε κουβέντα σχετικά με το στρες και τα αντιοξειδωτικά είναι ότι ” το καλύτερο αντιοξειδωτικό και αντιστρεσογόνο για μένα αυτό τον καιρό είναι να κάνω ταμείο”
Ενδιαφέρον θέμα για μελλοντική έρευνα.
Παραθέτω ξανά το τελευταίο γιατί δεν το πήρε σωστά πρίν
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/sites/entrez?Db=pubmed&Cmd=ShowDetailView&TermToSearch=12064344&ordinalpos=1&itool=EntrezSystem2.PEntrez.Pubmed.Pubmed_ResultsPanel.Pubmed_RVDocSum
Γιώργο ωραία λινκ, όσον αφορά τα αντιοξειδωτικά και την γυμναστική δες και εδώ